راهنمای سفر به شهرستان سرخه
نام شهرستان در ناحیه یا استان فلان قرار دارد.
ورود[ویرایش]
مسیــــــــرهای رفتن به شهر سرخه[ویرایش]
برای رفتن به شهرستان سرخه و همچنین بازدید از مجموعه های تاریخی و طبیعی موجود درآن منظقه می توان از مسیرهای زیر استفاده نمود :
مسیر اول : حرکت از شهرستان تهران[ویرایش]
الف : وسیله نقلیه شخصی[ویرایش]
از شهر تهران به طرف شرق شهر رفته و با عبور از افسریه وارد جاده خاوران شده، بطرف مشهد ادامه مسیر میدهید. پس از گذشتن از شهرهای پاکدشت، ایوانکی، گرمسار و آرادان به شهرستان سرخه وارد می گردید.
ب : وسیله نقلیه عمومی[ویرایش]
1 – اتوبوس گردشگران می توانند با مراجعه به ترمینال جنوب از اتوبوس های عبوری مانند اتوبوس سمنان، شاهرود، سبزوار و یا مشهد استفاده نموده و در پلیس راه سرخه پیاده شوند.
2 – سواری ( خط ویژه ) ازسواری های کرایه خط ویژه سمنان مستقر در ترمینال جنوب و همچنین سه راه افسریه تهران می توان برای رفتن به شهرستان سرخه استفاده نمود.
3 – قطار با استفاده از قطارهای تهران سمنان و یا تهران مشهد می توان به سرخه عزیمت نمود. ایستگاه های " یاتری و بیابانک " نزدیکترین مکان تا شهر سرخه بوده، لکن بدلیل عدم وجود امکانات حمل ونقل از ایستگاه راه آهن تا شهر سرخه بهتر است گردشگران در ایستگاه سمنان قطار را ترک نموده و از طریق سمنان به سرخه عزیمت نمایند. اگر قصد اقامت فقط در روستای بیابانک دارید، پیاده شدن در ایستگاه بیابانک بهترین گزینه می باشد.
مسیر دوم : حرکت از شهرستان سمنان[ویرایش]
الف : وسیله نقلیه شخصی [ویرایش]
در شهر سمنان بطرف غرب شهر رفته و با عبور از سه راهی فیروزکوه وارد جاده تهران شده، پس از طی مسافتی حدود 20 کیلومتر به شهرستان سرخه وارد می گردید.
ب : وسیله نقلیه عمومی[ویرایش]
1 – اتوبوس گردشگران می توانند با مراجعه به ترمینال سمنان از اتوبوس های عبوری مانند اتوبوس تهران استفاده نموده و در پلیس راه سرخه پیاده شوند. روزانه تعداد 2 دستگاه مینی بوس ویژه سرخه از سمنان به طرف سرخه و بالعکس در تردد می باشد.
2 – سواری ( خط ویژه ) ازسواری های کرایه خط ویژه سمنان سرخه مستقر در خیابان حکیم الهی واقع در غرب سمنان می توان برای رفتن به شهرستان سرخه استفاده نمود.
4 – تاکسی بدلیل نزدیکی مسافت سمنان به سرخه و همچنین ارزان بودن نرخ تاکسی در شهر سمنان، استفاده از تاکسی و یا آزانس شهری یکی از رایج ترین روش تردد بین دو شهرستان می باشد.
مسیر سوم : حرکت از شهرستان فیروزکوه[ویرایش]
با توجه به همجواری این شهرستان با سرخه، ساکنین دو شهر با استفاده از وسایط نقلیه شخصی برای تردد استفاده می نمایند. اما با توجه به نزدیکی مسافت گردشگران می توانند از آزانس برای جابجائی استفاده نمایند.
مسیر چهارم : حرکت از شهرستان قم[ویرایش]
از شهرستان قم فقط با استفاده از وسیله نقلیه شخصی می توان به شهرستان سرخه عزیمت نمود. گردشگران می توانند در شهر قم بطرف بزرگراه اصفهان رفته و با عبور از عوارضی جاده وارد جاده گرمسار شده، پس از عبور ازشهر چرمشهر و ادامه مسیر وارد جاده تهران مشهد گردند. سپس با پشت سرنهادن شهرهای گرمسار و آرادان به شهرستان سرخه وارد شوند
شهرها[ویرایش]
دیدنی‌ها[ویرایش]
مراکز دیدنی و گردشگری شهر سرخه[ویرایش]
خانه تاریخی حشمت اللشکر[ویرایش]
این بنا نمادی از معماری مناطق کویری و متعلق به دوره قاجاریه بوده، که در مرکز شهر سرخه بین تکیه کالان و خیابان فیض واقع گردیده است. مالک اصلی آن حاج محمد ابراهیم خان پیوندی ملقب به حشمت اللشکر (حاکم وقت منطقه ) بوده، به همین جهت به خانه حاج حشمت معروف شده است. این مجموعه تاریخی که قدمتی بیش از 150 سال دارد . آخرین بادگیرهای به جا مانده در شهر سرخه با تزئیناتی ناب در این بنای زیبا دیده میشود. برای ممانعت از تخریب بیشتر این خانه، که دارای جلوه های متعدد از هنر معماری بوده و نماد معماری مناطق کویری است در روز یکشنبه هفدهم بهمن ماه سال 1389 خورشیدی به شماره ملی 29743 در فهرست آثار ملی کشوربه ثبت رسیده است.
خانه عزیزی ها[ویرایش]
خانه عزیزی ها در جنوب شهر سرخه واقع شده و یکی از بناهای تاریخی منطقه بشمار میآید.
آب انبار بزرگ سرخه[ویرایش]
در محله بیرون دژ داخل یکی از کوچه های قدیمی ( خیابان عاشورا ) و در کنار مصلی نماز جمعه(حسینیه شهدا) شهر سرخه آب انبار بزرگی قرار گرفته است. مدخل ورودی آن در داخل تکیه مسجد ومنبع بزرگ آن به فاصله حدود 30 متری در کوچه واقع شده است. این آب انبار منسوب به دوره قاجاریه بوده و از آب انبارهای بزرگ این شهر به حساب می آید وبا مصالح آجر با ملات آهکی وگچی احداث گردیده است. این بنا رابه دلیل زیبائی به عنوان نماد شهر سرخه معرفی می کنند. حاج محمد ابراهیم خان پیوندی ملقب به حشمت اللشکر (حاکم وقت منطقه ) بنا به پیشنهاد روحانیون قبل از تشرف به خانه خدا، با هزینه خود به عنوان باقیات وصالحات این آب انبار را احداث نموده است. این بنای تاریخی بر اساس معماری سنتی خاص ناحیه کویری ساخته شده است. بالای مخزن اصلی آن گنبد عظیمی، مخروطی شکل ساخته شده، که سطح خارجی گنبد، حول پیرامون آن تا رأس گنبد، تعداد 21 پله به صورت مدور احداث گردیده است.
بر بالای گنبد، بادگیر کوچکی جهت عبور جریان هوا و خنک کردن آب به چشم می خورد. این بنای تاریخی در سال 1380 خورشیدی به شماره ملی 4435 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
گرمابه بیرون دژسرخه[ویرایش]
حمام بیرون دژ که قدمت آن را به اواخر دوران زندیه و اوائل دوران قاجاریه نسبت می دهند. در محله بیرون دژ شهرستان سرخه ودر مجاورت مسجد چهلستون قرار دارد. آقای حیدر پیوندی ملقب به حیدر بیک نایب الحکومه جندق فرزند حاج عباسعلی بیک در زمان حیات خود در دوره قاجاریه این گرمابه را بازسازی و آن را برای باقیات وصالحات خود واجدادش وقف خاص نمود. این بنا همانند سایر حمام های قدیمی شامل: رختکن، دهلیز ارتباطی، گرمخانه، خزینه آب و تون می باشد. این اثر تاریخی در آذر ماه سال ۱۳۸۰ خورشیدی به شمارهٔ ثبت۴۴۲۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .
مسجد جامع و چهلستون[ویرایش]
مسجد چهلستون سرخه متعلق به قرن اول هجری است، که یکی از شبستان های الحاقی به مسجد جامع سرخه بوده و در بافت قدیم شهر در محله آقا علی حوض (خیابان محرم) قرار گرفته است. این مسجد از دو شبستان مجزا مجاور هم به صورت شمالی و جنوبی تشکیل شده، که حدود دو متر از سطح کوچه پائین تر است. از خصوصیات بارز این بنا ستونهای ظریف هشت ضلعی آجری و طاق های جناقی تند می باشد که شباهت زیادی به کارهای دوره زندیه دارد. از 40 ستون این بنا هم اینک 32ستون آن باقی است. کاربری مسجد چهلستون سرخه از سال 1393 خورشیدی برای مدت 15 سال جهت ایجاد موزه دائمی مردم شناسی و یا برحسب ضرورت ایجاد سایر موزه های موقت به میراث فرهنگی شهرستان سرخه واگذار گردید.
مسجد آقا علی چال ( امام حسن عسگري )[ویرایش]
این مسجد و تکیه تاریخی مجاور آن، مربوط به دوران قاجاریه بوده، که حدود 200 سال قبل توسط حاج میرزا علی پیوندی ملقب به علی آقا بزرگ در محله گودال آقا علی ( آقاعلی چال ) احداث شده است. در حال حاضر بین خیابان فیض و خیابان آیت الله ارسطو واقع شده است.
مسجد امام حسین (ع)[ویرایش]
بنای این مسجد مربوط به اواخر دوره قاجار بوده و در محله قدیمی بیرون دژ شهرستان سرخه، دقیقاً رو به روی حسینیه شهدا واقع شده است. این مکان توسط مرحوم ابوالقاسم پیوندی که از خیرین و افراد صاحب نام سرخه بشمار می آمده احداث گردیده است. این اثر تاریخی با شمارهٔ ثبت ۵۶۵۷ به‌عنوان یکی ازآثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسجد کالان (امام هادی ) سرخه[ویرایش]
مسجد کالان ( مسجد امام هادی ) سرخه منسوب به دوره قاجار بوده و در محله کالان و در مرکز این محله واقع شده است. قدمت این مسجد بیش از ۲۰۰ سال برآورد گردیده وبه‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سایر مساجد :[ویرایش]
1 - مسجد تاریخی آقا علی حوض که مربوط به به دوره صفویه و زندیه بوده و در محله قدیمی سرخه به نام آقا علی حوض (خیابان محرم شرقی ) واقع شده است.
2 - مسجد امام حسن مجتبی (ع) مربوط به دوران جمهوری اسلامی در محدوده خیابان شهید ادهم.
3 - مسجد ولیعصر (عج) واقع در مرکز میدان فیض ( پشت خندق سابق)، که بر روی مسجد تاریخی پشت خندق بنا گردیده است.
بقعه پیر غریب سرخه[ویرایش]
در شمال شرقی شهرستان سرخه در ابتداي ورودی شهر از سمت سمنان (سمت راست جاده) درمیان مزارع فعلی که قبلا گورستان بوده بقعه اي وجود دارد، معروف به پير غريب. این بنای کوچک وکهن مربوط به دوران صفویه می باشد. این بنا بقعه ايست محقر و كوچك كه از خارج به صورت پلان دايره و از داخل به صورت 7 ضلعي كار شده است. ورود به آن از ضلع شرقي صورت مي‌گيرد و با كمي اختلاف سطح به كف داخلي بقعه مي‌رسيم. ديوارهاي داخلي در هر ضلع داراي طاقنمايي كشيده با فرم هاي نيم دايره است. همچنين داراي ايواني با طاق نيم دايره ميباشد. اين بنا داراي الحاقاتي نيز در شمال و جنوب خود ميباشد كه به صورت انباري استفاده مي شوند. مصالح اصلي به كار رفته در بناي فوق خشت و گل ميباشد و سطح داخلي بقعه و سطح خارجي آن با اندود گچ سفيد شده اند. این اثر در سال ۱۳۸۱ خورشیدی با شمارهٔ ثبت ۵۸۲۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
چشمه آب معدنی شوراب[ویرایش]
این چشمه در 5 کیلومتری شمال غربی شهر سرخه و در مجاورت کارخانجات گچ در منطقه شوراب مظهر (محل خروج) يک رشته قنات دیده می شود، که اهالی منطقه آن را به صورت استخر درآورده واصطلاحاً به آن چشمه شوراب می گویند. آب این چشمه دارای گوگرد فراوان بوده، كه برای درمان بيماری‌هائی مانند "سردرد ، کهیر و چشم درد" مورداستفاده اهالی قرارمی گیرد. باید توجه داشت به علت متصاعد شدن گازهای زیاد، نمی‌توان مدت زيادی در آب این چشمه استحمام نمود، جون سرگیجه آور می باشد.
قلعه جهان آباد[ویرایش]
خرابه های قلعه تاریخی جهان آباد واقع در جنوب شرقی شهر سرخه در روستای جهان آباد قرار گرفته است. این قلعه از بناهای باقی‌مانده از دوران حکمرانی ذوالفقار خان در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار می باشد. مراکز دیدنی و گردشگری بخش لاسجرد خانه ساسانی ها مربوط به دوره قاجاریه - کاروانسرای لاسگرد از کاروانسراهای دوره عباسی - چشمه معدنی آب تلخ (تلخاب) - امامزاده سید رضا و سید علی اکبر(ع) لاسجرد - بقعه امير مصيب(ع) - چشمه امام زاده مصیب - چشمه چاله دان ( چشمه سردریا ) - مراکز دیدنی و گردشگری روستای ایج امامزاده شیخین روستای ایج - بقعه امام زاده چهارتن ایج- چشمه ایج - امامزاده عبدالله و اسماعیل - مراکز دیدنی و گردشگری روستای جوین بقعه امامزاده شاه محمد زید - محراب سلجوقی - منبرچوبی روستای جوین - چشمه شاهزاده محمد زید (ع) مراکز دیدنی و گردشگری روستای بیابانک خانه تاریخی کرک آبادی - شرین آو چال ( چاله آب شیرین ) - قلعه خندق - یخـدان ها - همای سعادت - چشمه معدنی نمک دره - مسجد جامع بیابانک مراکز دیدنی و گردشگری روستای افتر قلعه هفدر در روستای افتر - قلعه یا دژ لاجوردی افتر - خانه تاریخی سلطان - خانه محمودی ها - غار (مغار) افتر - چشمه معدنی آبگرم - امامزاده طاهر - مراکز دیدنی و گردشگری روستای اروانه خانه تاریخی داودی - غار اروانه - چشمه اروانه - آرامگاه شيخ محمود مزدقانيدر روستای مومن آباد آرامگاه شیخ علاء الدوله در روستای صوفی آباد
انجام دادنی‌ها[ویرایش]
گردشگرانی که از شهرستان سرخه عبورمی کنند ، باید بدانند که در پیچ و خم گذرگاه های شهر و روستاهای تابعه گنجی نهفته است، که ارزش تامل برای دیدن، خریدن و یا خوردن آن را دارد. برای دست یابی به خاطرات خوش و گنجینه های پنهان منطقه، پیشنهاد می گردد با بومیان ساکن در هر منطقه، که مردمانی بسیارخوشرو، خونگرم و مهمان نواز می باشند ارتباط برقرار کنید.
خریدن[ویرایش]
اگرسوغاتی ماندگار می خواهید از صنایع دستی سرخه غافل نشوید. اگر در فصل تابستان از سرخه می گذرید، از کنار جالیزها خربزه و دستنبو و در مجاورت باغ ها انار بی دانه و انجیر خریداری نمائید. اگرسوغاتی ماندگار می خواهید از صنایع دستی سرخه غافل نشوید.
نان شیرمال لاسجرد نیز یکی از سوغاتی های پرطرفدار منطقه می باشد.
هنگام عبور از روستای افتر و ییلاقات اطراف آن لبنیات تازه را فراموش نکنید. نان گردوئی روستای افتر نیز یکی از سوغاتی های منحصر بفرد منطقه می باشد. به عنوان یادگاری از خرید صنایع دستی منطقه به ویژه فرشی به نام " خرسک " غافل نشوید.
خوردن[ویرایش]
در هنگام عبور از سرخه هرگز از نانوائی ها و سوپر مارکت ها نان نخرید. از اهالی بخواهید تا مرکز پخت و توزیع " نان سرخه " را به شما معرفی کنند. چنانچه توانستید برای یک بار هم شده غذای سنتی " دوکلنا " را امتحان کنید.
در محدوده دهستان لاسجرد با بومیان مهمان نواز منطقه بیشتر ارتباط برقرار کنید. اگرسفر شما مصادف با برداشت خربزه بود از آن ها بخواهید تا برایتان " آبگوشت خربزه " مهیا کنند.
چنانچه سفر شما مصادف با ایام نوروز باشد ، جشنواره کولاچ و مراسم قدمی روستای تاریخی و گردشگری بیابانک را از دست ندهید.
