ولایت فراه
فراه در افغانستان قرار دارد. ولایت فراه یکی از ولایت وسیع غربی افغانستان علاوه بر مرز مشترک با ولایات هرات، نیمروز، هلمند و غور 290 کیلومتر مرز مشترک با ایران دارد و شهر فراه مرکز آن درفاصله 480 کیلومتری کابل قرار دارد.
تحکیم امنیت، تمدید برق از ایران به فراه، اعمار بند آب بخش اباد، شفاخانۀ ولایتى، سردخانه ها و اعمار سرک فراه- ایران(٧٨میل) از خواست هاى مهم باشندگان ولایت فراه میباشد. باشندگان فراه از دولت و جامعۀ بین المللى میخواهند که کمک هاى لازم را در این بخش نمایند.[۱]
تاریخچه و وجه تسمیه
[ویرایش]از لحاظ تاریخی هر قدر به ازمنه قبل از اسلام نگاه کنیم اسمی بصورت «فراه» نمیبینیم. در نوشته های دوره اسلامی این کلمه بصورت «فراه» و «فره» ضبط شده و ظاهراً نویسندگان اسلامی آنرا با کلمات «فر یا فره» «خره پهلوی خورن اوستایی هم ریشه دانسته اند که فروغ و شکوه معنی دارند» به عقیده محققین، قدیمی ترین شهر و مرکز ولایت، شهر کهنه فراه است. در متون عهد تیموری و صفوی حتی در متون عهد نادر افشار از شهر کهنه فراه بنام قلعه داوری یاد شده ولی بعد ها این اسم بکلی فراموش گردیده و امروز از آن تنها بنام شهر کهنه یاد میشود.
به عقیده مردم آنجا این شهر در عصر فریدون به امر فریدون و با دست فریدون بنا شده و بدین نام فراه و نام شهر فراه که مرکز ولایت بوده نیز مأخوذ از نام فریدون است. در داخل شهر بقایای سردابه ها و حوض های پخته دیده میشود که تاریخ آنرا تا عصر مدنیت اینجا میتوان پیش برد.
درحدود هشتصد سال پیش ، یاقوت حموی درکتاب معروف خود معجم البلدان از فراه اینطور یاد کرده است: فره شهری است بزرگ در نواحی زرنج و روستاهایش به شصت دهکده میرسد. گفته می شود قدیمی ترین باشندگان فراه اسحاق زهی ها و ارباب های زیر مجموعه خاندان کیانی بوده اند ولی ارباب ها دارای چهره سرخ و سفید و چشمان غالبا سبز بعد از جدایش مرزی بین ایران و افغانستان و برای حفظ هویت ایرانی و مذهب تشیع منطقه فراه را ترک کردند و برای همیشه ساکن ایران شدند.
ابراهیم پورداود دانشمند ایرانی که برکتاب اوستا شرح نوشته است مینویسد:
« فراداتا اسم وادی است که امروز به فراه رود معروفست و اسم شهر فراه نیز ماخوذ از نام این رود خانه است. »
آب و هوا
[ویرایش]ارتفاع ولایت فراه از سطح بحر 757 متر تخمین شده و بصورت یک منطقه گرم و کم باران ولی دارای دشت های وسیع و زمین ها حاصل خیز است. حصص مرکزی و جنوب غربی آن تابستان فوق العاده گرم دارد و زمستان آن خیلی خوب و مطبوع است. هوای این منطقه در مزه و شیرینی میوه جات آنقدر مؤثر است که نظیر آنرا در جاهای دیگر کمتر میتوان سراغ کرد.
نواحی
[ویرایش]شهرها
[ویرایش]- فراه
- پشت رود
- خاک سفید
- بالابلوک
- پرچمن
- گلستان
- بکواه
- لاش‌جوین
- شیب‌کوه
- پشت کوه
- نار دره
- قلعه‌کاه
سایر مقاصد
[ویرایش]درک
[ویرایش]گفتگو
[ویرایش]مردم ولایت فراه به زبان های پشتو و فارسی حرف میزنند
واردشدن
[ویرایش]چرخیدن
[ویرایش]دیدن
[ویرایش]مناطق تاریخی
[ویرایش]قعله «کک کهزاد» با بیش از دو هزار سال سابقه، یکی از اماکن تاریخی این ولایت است.
این قلعه در 15 کیلومتری جنوب شرق شهر فراه که در سر کوه از سنگ، خشت پخته و گچ ساخته شده و ساختمان آن در بین چند برج واقع شده است. قلعه فریدون نیز در مرکز این ولایت فراه به نام (شهرکهنه) مشهور است،
این قلعه به اساس تاریخ «سیستان» و«شاهنامه فردوسی» بیش از دو هزار سال قدمت دارد. این قلعه در حدود 300 جریب زمین از گل و خشت خام ساخته شده که 99برج دارد.
همچنان قلعه«لاش جوین»، شهر «پشاوران»، زیارت «شیخ ابونصر فراهی»، «زیارت سلطان امری»، »«بارندک و کافر قلعه»«زیارت شهدای کنسک»(بالابلوک) و همچو جای های دیگر از اماکن تاریخی این ولایت میباشد.
۱ ـ کافر قلعه
کافر قلعه(کک و کهزاد)یکی از آبدات تاریخی ولایت فراه بوده که در مدیریت حفظ میراث های فرهنگی ثبت و راجستر گردیده است. از آثار بس حیرت آور و شگفت انگیز ولایت فراه بشمار می رود،کک و کهزاد ساختمان عظیم است معروف به کافر قلعه که در دوازده کیلومتری شهر فراه بر فراز کوه که یک سطح تقریباً هموار از سنگ سیاه سخت تشکیل گردیده بناء شده است. شکل ظاهری کوه بچه طوری است که قطری آن از سطح زمین به استقامت فله آن خورد شده می رود و در آخرین مرحله ارتفاع شکل یک سنگ لاخ عظیم هرم مانند را نمایش می دهد به دو تیغه خورد و بزرگ از هم جدا شده بر هر یکی از تیغه ها قلعه ها جدا گانه بناء گردیده است به عقیده مردم آنجاییکه از این دو قلعه منسوب به کک و دیگری منسوب به دختری و یا خواهرکک بوده که توسط پل متحرک به هم وصل می شد چنان به نظرمی رسد که این دو ساختمان در داخل یک حصار واقع بودند زیرا بقای حصار نیز در ردپای این ساختمان ها تا هنوز به مشاهده میرسد. درقسمت جنوبی ان که مربوط به خواهر ویا دختر وی بود که اموال غارت شده را نیز در آن نگهداری می کرد. در قسمتی که خود کهزاد زندگی می کرد مال و اموال و در قسمتی که خواهرش زندگی می کرد دختران زیبا روی اسیر شده را نگهداری می کرد و این بخش به نام چهل دختران مسمی است.کک کهزاد(حکمرواى قلعه) بود. کهزاد پهلوانی بود که با استفاده از همین قلعه بر رستم پهلوان سیستان با سنگ حمله می کرد. این قلعه تاریخی روزگاری تبدیل به دژ مرگ برای "رستم" پهلوان سیستان تبدیل شده بود.صعود به این قلعه به سبب راه دشوار، گزار آن به همگی میسر نیست ولی برای بعضی از اشخاص میسر شده . دیوارهای قلعه با گذشت زمان فرورخته. ساختمان های داخلی قلعه بدون رواق ها و کمان ها که آجر و چونه درست شده بقیه تمام از سنگ اصلی کوه که رنگ سیاه دارند ساخته شده اند. آنچه از همه عجیب تر و فوق العاده جالب توجه است همانا چاهی است که بر فراز کوه در عرض راه قلعه در دل سنگ ها حفر گردیده و مخصوصاً حفر این چاه به عمق پاین خیلی زیاد می باشد. از روزگاران قدیم که مطابق روایات محلی به دوره های اساطیری و افسانوی تاریخی تعلق دارند.
۲ ـ ارگ نوده
ارگ نوده از جمله آبدات تاریخی است در غرب ولایت فراه، تقریباً(۱۷) کیلومتر از شهر فراه فاصله دارد که بطور خامه بناء گردیده است. در مدیریت حفظ میراث های فرهنگی ریاست اطلاعات و فرهنگ ثبت و راجستر می باشد. این آبده تاریخی در سمت غرب قریه نوده موقعیت دارد که در چهار اطراف آن خانه ها و باغ ها با فاصله معین قرار دارند. مساحت آن حدوداً به (۵) جریب زمین و طول آن تقریباً به(۲۵) متر می رسد. شکل دایره مانند دارد که که در اطراف و قسمت های بالای آن مردم قدیم بود و باش داشتند وتا فعلاً همه خانه ها ظاهراً دیده می شوند. در قسمت بالای ارگ دروازه وجود دارد که بنام دروازه ورودی و خروجی یاد می شدند که رفت و آمد از آنجا صورت می گرفت و دیگر هیچ راه برای داخل شدن و بیرون شدن ندارد. یک چاه آب تقریباً در قسمت فوقانی ارگ حفر گردیده که آب مورد نیاز خود را از آن می گرفتند. از اینکه از اعمار این آبده سالهای زیادی گذشته که بطور خامه بناء گردیده به مرور زمان توسط باد، باران و...عوامل به آن صدمه وارد شده است، خوشبختانه این بناء بزرگ از بین نرفته است.
۳ ـ قلعه لاش جوین
قلعه لاش جوین که بنام سپید دژ هم یاد می شود از جمله آبدات تاریخی ولایت فراه می باشد که در مدیریت حفظ میراث های فرهنگی ریاست اطلاعات و فرهنگ ثبت و راجستر است و از قلعه های بزرگ تاریخی کشور بشمار می رود که در ولسوالی لاش جوین ولایت فراه موقعیت دارد. با گذشت سالها عظمت و بزرگی آن تا اکنون نیز هویدا است این قلعه بزرگ بخاطر موجودیت مواد سفید رنگ که در اعمار آن کار گرفته شده است بصورت سفید به نظر می رسد به همین اساس در کتب تاریخ بنام سپید دژ یاد می شود این قلعه بزرگ در کنار رود فراه واقع می باشد که سمت جنوب آن به رود فراه متصل است باشنده گان این قلعه در زمان جنگ هاو درحین محاصره به هیچ مشکل موجه نمی شدند زیرا توسط حفر کاریزهای زیر زمینی آب مورد ضرورت باشنده گان محصور شده را از رود فراه به داخل قلعه نقل می دادند و زمانیکه قلعه محاصره می شد و وضعیت اضطراری بود به فاصله های زیاد به دو مسیر مختلف رهروهای در زیر زمین حفر شده بود از آنها استفاده می کرد.
۴ ـ حوض های خشت پخته یزده
حوض های خشت پخته یزده که در نزدیکی شهر فراه در قریه یزده قرار دارد. قریه یزده در شمال شهر فراه موقعیت دارد در این قریه بزرگ دو حوض پخته وجود دارد که یکی بنام ملا باشی و دیگری بنام ملا ارباب مشهور است این حوض ها تا کنون توسط واتمپ ها ازآب پر می شوند که مردم قریه بتواننداز آب آن استفاده کند این خوض ها در سابق از خشت پخته ساخته شده و در آن زمان نیز مردم از آب این حوض ها استفاده می کردند مردم قریه می گویند نیاکان ما این خوض ها را جور کرده و سرپوشیده می باشد که خشتهای پخته از تهداب تا پوشش سرآن کارشده تاریخ ساخت این حوض ها معلوم نیست اما از گفت و گوها با مردم و استفاده سنتی که از آن صورت می گیرد مکان تاریخی بوده و تا اکنون از آن استفاده می شود اگر این حوض ها ترمیم نشود از بین خواهد رفت مردم قریه یزده علاقمند ترمیم این حوض ها هستند.
محصولات کشاورزی
[ویرایش]«انگور»، «تربوز»، «توت»،«سیب»،« آلوچه»، «زردآلو»، «انجیر»، «شفتالو»، «خرما»، «پسته» و میوه‌های دیگر در فراه وجود دارد.
برخی بیشتر دهقان‌های این ولایت به کاشت گندم و جو مشغول هستند، قبل از این شهرستان «بکواه» از نظر تولید گندم مشهور بود که اکنون به کشت سبزیجات می‌پردازد، مشهور بود.
«قالی» یکی از صنایع مهم دستی این ولایت است که زمانی به بازارهای اروپایی صادر می‌شد و و تعداد زیادی از زنان به بافت قالی مشغول بودند، اما اکنون سطح تولید آن به علت نبود بازار پائین آمده استت در این ولایت تعدادی از زنان به تولید رب بادنجان و ترشی تولید می‌کنند.
خوردن
[ویرایش]آشامیدن
[ویرایش]امنیت
[ویرایش]شهرستان‌های «بکواه»، «گلستان»، «بالابلوک»، «قلعه‌کاه»، «شیب کوه»، «خاک سفید» و «پشت رود» بسیار نا امن، «اناردره»، «پرچمن » و «جوین» از شهرستان‌های نسبتاً امن این ولایت می‌باشند.
