زنوز

از ویکی‌سفر، راهنمای آزاد سفر
زنوز

زنوز در آذربایجان شرقی در ایران قرار دارد.

آنچه باید بدانید[ویرایش]

زنوز شهری از نور ستاره قطبی. زنوزی شهری است که در دره زنوز به صورت خطی و خاوری-باختری واقع شده است و با شهرستان های جلفا از شمال و ورزقان از خاور همجواری دارد.

نمایی از شهر

در ناحیه جنوبی آن، دشت کوشن و سانبوران زنوز واقع است و با شهر مرند همسایگی دارد. ارتفاعات ماهار و آغداش در ناحیه شمالی دره زنوز و کوه سلطان زنجیر از رشته کوه های قاراداغ در خاور این شهر قرار دارند. اقلیم طبیعی و شرایط زیستی موجب شده است تا زنوز به زیست گاه مناسب برای انسان از دوران پیش از تاریخ تا دوره کنونی تبدیل گردد. برخی اظهار می دارند تمدن و معماری آن سابقه ای بیش از شش هزار سال دارد.

سیب سفیر سرخ زنوز

پوشش گیاهی و جانوری این شهر و نقاط پیرامونی آن از غنای ارزشمندی برخوردار است و گونه های متعدد را شامل می شود و یکی از دارایی های ذیقیمت طبیعی آن بشمار می رود. وضعیت توپوگرافیکی آن زیبایی های فوق العاده ای به شهر و نقاط جمعیتی همجوار آن که عموما روستاهای تابعه بخشیده است. معماری و شهرسازی آن تابعی از تاثیرات اقلیمی است و بعنوان بزرگترین باغ شهر کشور در معنی عام آن میتوان نامید. گستره شهری با شاکله خانه باغهای زیبا و کم نظیرش که توسط ربض و باغهای پله کانی احاطه گردیده کیفیت شهری دلپذیری را به آن بخشیده و پیوستگی محیطی را فراهم ساخته است و شهری با سیمای متفاوت از دیگر شهر ها را تداعی می کند. شهری که آرامش را به میهمان پیشکش می کند و برای بهره بردن از زیبایی های طبیعی و انسان ساخت شرایط لازم را دارد.

اعتقاد بر این است که در دوره سلجوقیان و ایلخانان زنوز از تمدن قابل توجه برخوردار بوده است به نحوی که تمدن زنوز را فراتر از تمدن نیشابور آن روز می‌دانند. تجلی این روند در دوره صفویان و قاجاری نیز عینیت دارد و تعدد مکتب خانه ها و احداث دومین مدرسه کشور به نام سعدی زنوز و تنها یک سال پس از شروع به فعالیت مدرسه میرزا حسن رشدیه تسلسل علم و فرهنگ این منطقه را به اثبات می رساند.

زنوز به داشتن سیب با کیفیت و تنوع آن اشتهار جهانی دارد. اعتقاد بر آن است در هر کجا خاک وجود داشته و شرایط تبدیل به باغ را داشته است بدست ساکنین زنوز برای باغداری مورد استفاده قرار کرفته است. نتیجه آن بیش از ده ها گونه سردرختی سیب و زرد آلو، گردو، گلابی و دیگر محصولات درختی است.

واردشدن[ویرایش]

دسترسی به زنوز و نقاط جمعیتی پیرامون آن از محور مواصلاتی مرند-جلفا در فاصله ۱۸ کیلومتری مرند امکان پذیر است و پس از طی ۱۱ کیلومتر مسیر زیبا و پیچ در پیچ احاطه شده در میان باغات و کوه های کم ارتفاع به نقطه ورودی شهر از ناحیه غربی آن خواهید رسید، مسیری که از آسفالت مناسب برخوردار است و برای سفر دلنشین خواهد بود.

فرودگاه بین المللی تبریز

گزینه های سفر های هوایی و ریلی نیز برای سفر به زنوز مناسب است. برای سفر با قطار می توان بلیط مرند و یا جلفا را تهیه کرد و در ایستگاه راه آهن مرند و یا ایستگاه الکی از قطار پیاده شده و به زنوز سفر کرد. فاصله ایستگاه مرند ۳۰ کیلومتر و فاصله ایستگاه الکی ۱۵ کیلومتر است . لیکن علیرغم فاصله نزدیک ایستگاه الکی؛ ایستگاه مرند از تسهیلات مناسب تری برخوردار است و ترجیح داده می شود.

برای گردشگرانی که به غیر از مسیر جاده ای یا ریلی به استان آذربایجان شرقی مسافرت می کنند در صورت استفاده از مسیر هوایی فرودگاه تبریز مناسب ترین فرودگاه می باشد و فاصله ۹۵ کیلومتری فرودگاه تا زنوز نیز از طریق جاده و خودرو میتواند طی طریق شود.

گردش در شهر[ویرایش]

زنوز نیز همانند شهر های دیگر در نزاع نو گرایی با حفظ اصالت های شهری قرار دارد؛ بدین خاطر شریان های درجه یک و دو شهری در این نزاع بر پیکره زنوز آسیب هایی را وارد ساخته است تا تقدم گردش با اتومبیل را بر بهره مندی از پیاده به اثبات برسانند. بدین خاطر هر چند دارایی‌های بسیاری را از این شهر گرفته است لیکن مسیرهای دسترسی به بسیاری از جاذبه‌ها را به طریق سواره مهیا ساخته است. اما کسانی که در زنوز و معابر آن پیاده طی طریق می کنند حتی اگر در خیابان‌های آن باشد از تنوع چشم انداز ها و دید درون به درون و درون به بیرون شهر بیشتر بهره می برند و لحظات دلنشین برای خود می سازند. مخصوصا هنگامی که تنها چند متر پیاده روی تغییرات چشم اندازها و تنوع در آن را تجربه می کنند که موجب می‌شود پیاده‌روی لذت بخش گردد.

دیدنی‌ها[ویرایش]

کوچه باغ

مسافرین و گردشگرانی که به شهر زنوز سفر می کنند با انواع جاذبه های طبیعی و معماری و شهرسازی مواجه می شوند. بیش از 30 جاذبه ارزشمند و قابل توجه در زنوز موجود است. این جاذبه ها را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

  1. دیدنیهای طبیعی و طبیعت گردی
  2. جاذبه های انسان ساخت

جاذبه های طبیعی[ویرایش]

  • پدیده ماهار. وجود گونه های مختلف گیاهی بالاخص سبزی هایی چون چیچک، غاز یاقی، شینگه، سیر وحشی و ... آن را بسیار زیبا و دلنشین می سازد و درماه های اردیبهشت و خرداد گردشگران بسیاری را از شهرهای دور و نزدیک به خود جلب می کند، در فاصله 15 کیلومتری شمال زنوز بر بلندای کوه ها وافع است که از طبیعت کم نظیر در کشور و منطقه بهره مند هستند. بنظر میرسد میزان گردشگر ورودی بیش از تاب آوری آذخایر ارزشمند آن است. این ناحیه از ذخایر ژنتیکی پوشش گیاهی محسوب می شود.
پدیده ماهار زنوز


  • کالاش :این باغ در فاصله حدود 100متری محدوده فعلی شهر زنوز قراردارد و از تیپ باغ های بومی زنوز است.
کالاش جاذبه طبیعی

بصورت پله کانی (سکو) احداث شده و در بالاترین نقطه باغ آبشار کوچکی که آب آن از سنگ آهکی تراوش می کند واقع است. و به صورت آبشار به داخل استخر که بمنظور استفاده در آبیاری باغ از آن استفاده می شود. به دلیل مالکیت خصوصی، امکان بازدید برای همگان به آسانی میسر نیست.

  • دامجی قیه:چشمه آبشاری است از سنگ آهک تراوش میکند و به لحاظ اشکال حاصل از تراوش آب و جنس آهکی سنگها احجام زیبایی را در سطح سنگ ایجاد نموده است. این نقطه بالاتراز روستای درق قراردارد و چشم انداز زیبا و آرامش بخشی را ایجاد کرده است و شرایط آب و هوایی و زیبایی مناظر در اقامت چند ساعته تا یک روزه در جوار آن و تناول یک وعده غذا بسیار رضایتبخش و دلنشین خواهد بود.

چله خانه نیز بفاصله کمتر از صد متر از دامجی قیه واقع است محیط آن بصورت غار کوچکی است که از سقف آن آب چکه می کند و در بین باغات روستای درق و در شمال شهر زنوز واقع است و بازدید ازآن خالی از لطف نیست.

  • دامنه های سلطان زنجیر:تنها جاذبه اشاره شده در طرح جامع گردشگری استان در ناحیه زنوز و پیرامون آن می باشد. قله کوه که دربند داغی نامیده می شود، یک مخروط خاموش آتشفشانی است که 3168 متر از سطح آبهای آزاد ارتفاع دارد و هر ساله پذیرای کوهنوردان از نقاط مختلف است.
  • گازلی سو:
  • سیلدیریم: در شمال شرقی شهر و در کنار چشم انداز زیبای باغات جویزلیک یکی از جاذبه های دل انگیز صخره ای واقع است . این صخره ها که طول آن بیش از یک کیلومتر و ارتفاع آن تا حدود 80 می رسد به صورت دیواره ای از سنگ تراورتن و بر اساس فرسایش کوه پاراسار(برسر) تحت تاثیر رودخانه زنوز چای بوجود آمده است. مسیرهای زیادی در این صخره ها توسط صخره نوردان ایجاد گردیده است و سالیانه گروه های مختلف صخره نورد در قصول مختلف برای صعود از آن به این شهر مسافرت می کنند.
  • آغداش:
  • ژئو توریسم:
  • قرچی ییلاقی:

جاذبه های انسان ساخت[ویرایش]

این شهر از جمله مراکز جمعیتی است که در آن جاذبه های منعددی را از توانمندی های ساکنانش میتوان انتظار داشت . جاذبه های زیبایی هم از حاصل تلاش شهروندان و معماران شهر و نقاط پیرامون به چشم میخورد که هریک بسته به وقت اختصاص داده شده می تواند خاطره انگیز باشد

- باغات پله کانی : باغات پله کانی نمونه منحصر بفردی هستند که در دوسوی دره زنوز بر روی کوهپایه بوجود آمده اند شاکله فعلی آنها حداکثر در دوره صفوی به صورت کامل امروزی در آمده و از گزینه های مناسب برای ثبت منظر فرهنگی آن در فهرست جهانی یونسکو باشد.

- روستا های پلکانی پیرامون زنوز: زنوزق - درق و دارانداش

- زنوزقعروس روستاهای ایران و بی شک زیباترین روستای پله کانی و تاریخی است

زنوزق بزرگنرین روستای تاریخی - پله کانی

به تعبیر بسیاری از کارشناسان روستایی پلکانی مانند ماسوله، سنتی، مهربان و غرق در رنگ مانند ابیانه و محصور در بین کوههای بلند مانند پالنگان است. بافت ارگانیک و زیبای روستا و استفاده از مصالح بومی و موجود در منطقه چهره زیبایی به روستا داده و ترکیب این بافت با محدودیت های طبیعی موجود مثل شیب و اقلیم سبب ایجاد مجموعه ای منحصر بفرد شده است، به نحوی که وحدت موجود در کثرت ابنیه بافت ، بیان از روابط دقیق معماری منطقه و مصالح بومی مورد استفاده در منطقه دارد.

- درق: روستایی دلنشین و محصور در بین باغات و بیشه از ناجیه شرقی و داری معماری پله کانی است . کیفیت محیطی و باعهای پله کانی آن برای استراحت فوق العاده مطلوب است

- دارانداش: دارانداش روستایی در 24 کیلومتری شهر زنوز می باشد و شهرت آن بخاطر وجود دالانهای آبرو زیبایی میباشد که در مسیر رودخانه در اثر فرسایش بوجود آمده است.

- روستای کوکمر:

- روستای هوروز :سرتاسر طبیعت هریس دیدنی است اما دیدنی ترین جای آن گوورچینلیک (گوورچینلی دره)است. در این مکان رود آق چای از میان صخره هایی می گذرد که طول این صخره ها حدود ۵۰۰ متر است. این صخره ها مانند دو دیواری هستند که فاصله آنها بین دو الی ده متر متغیر است و چندین آبشار زیبا درون این صخره ها وجود دارد و کبوتران بسیاری درون این صخره ها زندگی می کنند که دائما در حال پر کشیدن در اطراف بوده و زیبایی این مکان را دو چندان می کنند. به همین دلیل نام این مکان را گوورچینلیک(Gövərçinlik) که به معنی محل کبوتران است گذاشته اند . این اثر طبیعی با شماره 801 با نام آبشارهای هفتگانه دارانداش درفهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسیده است.

  • پل قیزیل کورپی (qizil Korpu (پل سرخ)، قیزیل کورپی - زنوز. این پل به لحاظ نیاز به ارتباط ساکنین شهر با باغات و مزارع ناحیه جنوبی احداث گردیده است
قیزیل کورپی

برخی اعتقاد دارند این پل متعلق به دوره ساسانی است اما به لحاظ اطلاعات سینه به سینه این پل به دوره آخری صفوی تعلق دارد و بدست معمار باکویی به اسم بابا متعلم احداث گردیده است. این اثر تاریخی ممتاز دارای مشخصه‌های تناسبات محیطی، ارزش سازه‌ای، معماری قابل ملاحظه‌ای است.

  • زیارت گاه یونس نبی (آرامگاه حضرت یونس پیامبر)، محله دیبین وقبرستان میلان.

مقبره فانی زنوزی: میرزا حسن فانی زنوزی ابن عبدالرسول ابن میزاحسن ابن زین العابدین ابن زین الدین از فقهای دوران زندیه و از سادات حسینی بوده است .

بنای آرامگاهی فانی زنوز

در سال 1172 در هفدهم ماه صفر متولد گردیده و از همان اوایل سن تحصیل علوم دینی وادبی نزد عالمانی چون مولانا محمد شفیع ،مولانا عبدالنبی ، آقا محمد بهبهانی ، و میرزا مهدی شهرستانی وآقا سید علی پرداخته و بعد از سالها کسب علم در بلاد مختلف ، به خوی رفته ودر آنجا کتاب بحرالعلوم وریاض الجنه را تالیف کرده است.

این دانشمند از ذوق وقریحه شاعری نیز برخوردار بوده وبه زبانهای عربی، ترکی،فارسی اشعار را نیز سروده است ودر اشعارش به "فانی" متخلص بوده است .

سنگ چین و خشکه چین زنوز: در خشکه چینی های انجام گرفته در شهر زنوز نوع چیدمان سنگ لاشه با نقاط دیگر متفاوت است . بجای خواباندن سنگ بر روی ملاط سنگ به صورت مایل و نیمه ایستاده بر روی همدیگر قرار میگیرد.و تکیه گاهش سنگ قبلی خود است که در کنارش قرار گرفته است. یعنی قسمت باریک سنگ(ضخامت) در انتقال فشار بار دخالت دارد این موضوع به چند دلیل دارای اهمیت است اول اینکه مقاومت فشاری افزایش می یابد ثانیا یک پارچگی بیشتری در کلیت ساختمان حاصل می آید و ثالثا در مصرف ملات صرفه جویی می شد. اما علاوه بر تکنیک متفاوت در اجرای سنگ چین و خشکه چین اجرای هنرمندانه و معمارانه طرح آن است که بصورت هوروک (Horuk- گیسو) اجرا میگردد و در برخی مناطق جهان بصورت جسته گریخته از آن اقتباس شده است و می توان به دیوار و حصار کلیسایی در شمال تفلیس گرجستان و اردوباد اشاره داشت . علی الظاهر نقوذ زنوزیها در مرحله ای از تاریخ در تفلیس موجب انتقال این تکنیک به آن کشور نیز گردیده است

سد زنوز: پس از گذر از محلات خان خواجه و کودلر و در مسیری با زیبایی های خیره کننده به یکی از سد های زیبای کشور می رسید.

سد زنوز چای

سدی که از یک سو در میان باغات پلکانی و منظر فرهنگی زنوز قرار گرفته و از سوی دیگر با کوه‌های مرتفع احاطه گردیده است. این سد از نوع خاکی بوده و بوسیله رودخانه زنوزچای تغذیه می گردد. فاصله آن از محله کودلر تنها دو کیلومتر می باشد و علاوه بر دسترسی آسان و مناسب یکی از جاذبه های ممتاز استان آذربایجان شرقی می باشد. این سد روزانه مورد بازدید تعداد زیادی از مسافران فرار می گیرد و به عنوان یکی از انتخاب های گردشگران در تمامی فصول سال است و در شمال خاوری زنوز واقع شده است.

آسیاب‌های آبی::آسیابهای معروف و تاریخی به " زونوزاق"(ZunZaq) دو باب ، قیزیل دگیرمان، جینگه نه، اوچ دگیرمانلار، حاج فضی ، کئف سره ، کبله اسماعیل ، الخ.

بافت تاریخی زنوز:

کوچه ای از باقت تاریخی

قبرستان تاریخی هرزند:

مسجد جامع زنوز :

انجام‌دادن[ویرایش]

خریدن[ویرایش]

سرامیک زنوز- 1363 - سازنده مرحوم صادق کاشی - طراح حمید ملکیان

صنایع دستی زنوز نیز از تنوع مناسب برخوردار بوده است و سر آمد آن سفال و سرامیک زنوز است صنعتی که مرزها را درنوردیده (و بعنوان پرسلان ایرانی) در اقصی نقاط کشور و بیرون از مرزها اشتهار یافته است. هنری که آموزه های لازم و کافی را در خود داشته و بعنوان سبک زنوز در نقاط مختلف و قطبهای سفالگری مورد تقلید قرار می گیرد. سوغاتی های دیگر زنور عبارتند از: عسل، سیب، پنیر و لبنیات، برگه زرد آلو، قیسی، .

مهارت سفالگری با خاک سفید زنوز با شماره 163 و در تاریخ 1389/11/19 بعنوان اثر معنوی به ثبت ملی رسیده است. تکنیک و هنری که حد اقل از دوره سلجوقیان در زنوز توسعه یافته و به عنوان هنر ممتاز زنوز شناخته شده است و جایگاه ویژه به خود اختصاص داده است

سیب سفیر سرخ زنوز[ویرایش]

سیب زنوز از نظر کیفیت و کمیت مقام اول محصولات سردرختی‌های زنوز را دارد. هر چند انواع مختلف زردآلو مانند طبرزه،‌مخملی، خودرو،‌ کشاورزی و انواع مختلفی از گلابی،‌ گردو، آلو، آلبالو، گیلاس و سردرختی‌های دیگر محصول باغات زنوز است. لیکن سیب به لحاظ سرآمد بودن کیفیت و انواع آن جایگاه ممتازی را دارد. در زنوز حدد 40 نوع سیب تولید می‌شود که از مهمترین آنها می‌توان به قابالا، سلطانی، بالجه‌ای، ‌اسدکوهی، شیشه‌ای،‌ مشکی، مشکی قرمز، می خوش یارآلما،‌ قیزیل آلما،‌پیر آلما،‌ پاییزه، لبنانی سفید و لبنانی قرمز اشاره کرد.

در این شهر محصولاتی نیز از سیب تولید می‌شود که می‌توان به مربا،‌ برگه، سرکه، شب‌چره، لواشک، آجیل میوه اشاره کرد. هرچند سیب محصول نمادین زنوز است

مراکز آموزش عالی[ویرایش]

خوردن[ویرایش]

انواع آش:

'ترشلی آش' Turşlu Aş : پیاز+ یارما+ هویج و...+ سبزی های معطر+ رب+ خشکبار آبغوره+ نمک و فلفل

'ایرانلی آشی' Eyranli Aş :مواد لازم: چون سوزی(تره)+ نخود+ یارما+ پیاز داغ+ سیر (در حالت دلخواه)+ برنج و هویج+ دوغ یا ایران (در صورت دلخواه گوشت هم می توان ریخت)+ نمک

سوپ : انواع سوپها در زنوز طبخ میگردد

سوتلی آش(Sutli Aş): یارما را می پزند سپس شیر را به آن اضافه می کنند. و با افزودن آویشن ( کهلیک اوتی ) و افزودنیهای مختلف یکی از خوشمزه ترین آشها تهیه می گردد.

تندیر آشی (Təndir Aşi):این آش پس از پخت نان که تنور هنوز گرم بود. پخته می شده است و در آن یارما و سبزی معطر و استفاده می شود . امروزه ناچارا در فر پخته می شود.

گزنه آشی( Gəzənə Aşi):مواد لازم سیب زمینی- پیاز- گزنه- نخود- لوبیا- روغن و برخی سبزیجات دیگر

بولاماج (Bulamac ):مواد لازم آرد- شیر طرز پخت آرد را تفت داده با شیر یا آب قاطی می کنند و در ظروف می کشند و چیزی شبیه فرنی به دست می آید.

قویماخ: (Quymaq )همان بولاماج است که با افزودن عسل و روغن گوسفندی مفوی می شود.

آشهای متداول دیگر: انواع مختلف آش همانند آش رشته و دیگر آشها در زنوز طبخ می گردد.

غذاهای ویژه دیگر:

زیره جوش (Zirəcuş): این غذا یکی از مقوی ترین غذاهای زنوز است ترکیبات و مواد آن عبارتند از گردو , تخم مرغ, عسل , آرد ,گل سرخ و... که بسیار لذیذ و گوارا است .

قیقاناخ (qeyqanaq): مواد لازم: تخم مرغ- ماست- آرد و عسل

کوکوی نعناع (Nanə kukusi): مواد لازم: تخم مرغ- آرد- ماست- سبزی (سوزی و نعناع)- نمک و فلفل و ادویه تخم مرغ را می زنند .

کوفته (Kiftə):مواد لازم: گوشت چرخ کرده شده- لپه- تره- ریحان- مرزه- زرد چوبه- نمک- فلفل- گردو- آلبالو- تخم مرغ- پیاز داغ و رب گوجه فرنگی و کوفته زنوز از لذیذترین غذا های محلی است.

قورماشورباسی Qovurma Şorbasi: متداول ترین غذاهای قدیمی است که از گوشت قورمه شده پخته می شده است. -شوربا- به معنای آبگوشت در زبان ترکی است. و در بین عشایر نیز این غذا بسیار معمول بوده است . توصیه میشود حداقل یک وعده از این غذای لذیذ تناول شود.

مواد لازم: گوشت قورمه شده، لپه , تخم مرغ و رشته و هر نوع خشکباری که در آن فصل در دسترس باشد همانند آلو , زرد آلو و...

انواع نان : در گذشته نان در خانه و توسط کد بانوی خانه پخته می شد اما 3 نوع نان به طور عمده وجود دارد . نان لواش که سالی 2 یا 3 بار توسط لواش پز در خانه پخته و انباری می شد آن را خشک کرد و به تدریج مصرف می کردند- دیگری نانی به نام (ال چوریی)بوده که توسط خانم خانه پخته می شده است و به صورت روزانه یا 2 سه روز یکبار پخته و به مصرف می رسد.

نوع دیگر نان مخصوص زنوز به نام-سوتلی چورک یا جویزلی چورک - کوکه است که در مراسم رسمی و مهمانی و شب عید پخته می شده است. این نان علاوه بر زنوز در اردوباد نخجوان نیز با نام کوکه(Kükə) طبخ می شود.

  • خیطاب, Xitab. خیطاب نانی است که در طبح آن علاوه بر خمیر سبزیهای کوههای زنوز از قبیل قازیاغی ، چیچک، ترشک( سیر وحشی) , کفگیله و تعدادی دیگری از سبزیجات موجود در طبیعت کوههای ماهار، آغداش، سویوق بلاغ و همچنین باغات شهر استفاده میشد. مشابه خیطاب زنوز علاوه بر مناطقی از استانهای آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل و زنجان در کشورهای ترکیه و آذربایجان وجود دارد لیکن سبزیجات مصرفی آن با خیطاب زنوز متفاوت است طرز تهیه : سبزیجات پاک شده را حرد کرده و پس از تف دادن تعدادی تحم مرغ به آن اضافه می کنند. مواد تهیه شده که مشابهت زیادی به بورانی دارد را پس از چونه گیری حمیر و بازکردن آن در درون خمیر قرار میدهند و طبخ می نمایند. این نان معمولا در ماههای اردیبهشت و خرداد طبخ میگردد و علاله مندان فراوانی دارد

نوشیدن[ویرایش]

نوشابه، سون آپ، آب معدنی، ... در تمام سوپرمارکت‌ها در دسترس است. علاوه بر این در زنوز نوشیدنیهای گوارای طبیعی را می‌توانید انتظار داشته باشید شامل شربت عسل (بال شربتی)، دوغ محلی (آیران)، عرقیات گیاهی، الخ.

خواب[ویرایش]

ارتباطات[ویرایش]

مخابرات زنوز از سابقه تاریخی بهره مند است و امکان برقراری ارتباطات باسیم همانند تلفن ثابت، فاکس، در تمامی نقاط شهری و روستا های پیرامونی امکان پذیر است و تلفن‌های شهری دارای شماره هشت رقمی می باشد. همچنین در شهر زنور دسترسی به اینترنت و تلفن همراه میسر است و شرکت‌های مختلف اپراتوری تلفن همراه به استثناء تالیا در زنوز ارائه خدمات می‌نمایند.

مقصد بعدی[ویرایش]

38.5895; 45.8305
این راهنمای مسافرت به شهر زنوز است. وضعیت قابل استفاده را دارد . اطلاعاتی درباره اینکه چگونه به آنجا بروید و درباره رستوران‌ها و هتل‌ها دارد. فرد ماجراجو می‌تواند از این مقاله استفاده کند، ولی با ویرایش این صفحه برای بهبود آن درنگ نکنید!