عبارت‌نامه:فارسی مشهدی
مادر بزرگ
ا
[ویرایش]اتینا : شاه بخشی و ولخرجینبدب مب الم شنگه : غوغا ، هیاهو ، داد و بیداد
الندشت : وسیع و بی سر و ته
انگول: انگولک
ایاس : سرما و یخبندان
ایماق : عامی و روستایی، خنگ
آبجی: خواهر
ب
[ویرایش]بانوج : نوعی گهواره
بجل : سه قاب
بخت : پروا
بزون قره : مارمولکه درشت
بل بشو : بی نظمی ، بی قانونی ، درهم و برهم
بلغور : ریز دانه
بللتو : دست به سر کردن کسی
بیده : علوفه خشک کرده برای دام
توهی:پرنده ای شبیه کبک
یخله شدن: صمیمی شدن
پ - ت - ث
[ویرایش]پَت : موی زائد بدن
پخمه: ساده لوح
پشنگ : ترشح شدن آب به طور نا خواسته
پلشت : نحسی ، بد بیاری
پنجول : نیشگون
پنگال : پنجه ، چنگ انداختن
پی زی : نهی گاه
پیش دستی : بشقاب
تاس : کاسه فلزی از مس یا روی
تشت: لگن حمام یا ظرف شبیه به لگن
تلمبو : تلّ آب
نوخ توخ : تکه تکه شدن
توشله : تیله ، گوی شیشه‌ای یا سنگی برای بازی
تنسگل : میوه‌ای که از پیوند آلو و زرد آلو به دست می‌آید
تیل : طالبی
ج - چ - ح - خ
[ویرایش]جوبه : لباس ضخیم
جل جل : وول زدن ، جا به جا شدن بی جهت
جفنگ : حرف بی معنی و بی سر و ته که کسی آن را نمیفهمد
جوز : گردو
چاخو : چه خالی کن
چخ : لانه کبوتر
چخ چخ : گپی زدن ، به شادی و خواند گفت و گوی کردن
چخد (چخت): سقف
چقک : گنجشک
چوری : النگو
چو :شایعه پراکندن
خرپُشتک (خارپشته) : محل ورود به پشت بام در انتهای پله ها
خفتی : سینه ریز
خول مدنگ : آدم کم عقل
خوش : مادر شوهر ، مادر زن
خوسور : پدر شوهر ، پدر زن
خونتومه : انسان از خود راضی، مستبد
دیدم=د - ذ - ر - ز - ژ =
[ویرایش]دلنگون: آویزان
دولخ : گردُخاک
دسداس : آسیای سنگی
زمخت: سخت و سفت
س - ش - ص - ض - ط - ظ
[ویرایش]ساخ : طور ، گونه
سارق: کیسه
سوسلنگ: قد کوتاه و لاغر
سومبه: چوبی که برای فرو کردن چیزی در چیز دیگر به کا می رود
سینگیر : تاندون
شخله کردن: فرار کردن (به سرعت فرار کردن)
شُلَه : نوعی غذا شبیه به هلیم که اکثرا در مناسبت های مذهبی درست میشود
شقّه : چیز یا کار بی همتا
شنگک : ناخن
ع - غ - ف - ق
[ویرایش]فاش : فحش
فِلِنگ بستن : فرار کردن
فینگیل : کوچک ، انگشت کوچک دست
قب قب : زیر جناق
قم پز : بلوف زدن ، خالی بند
قوروت : کشک
ک - گ - ل
[ویرایش]کال : کانال ، مسیل
کلپسه : مارمولک
کل کل: یکه به دو کردن، بحث بی منطق کردن
لمبه : نرم و ملایم
لنج : باقیمانده میوه‌های درختی
لهرم: شراره عطسه
م - ن
[ویرایش]ملاق : پشتک . کله
ملاق : پشتک وارو
ملّاقی : نورگیر سقف
مُنگُل : عقب مانده ذهنی، آدم خنگ و ساده لوح
موسی کو تفی/ موسی تقی: پرنده یا کریم (قمری)
و - ه- ی
[ویرایش]وخی : برخیز، پاشو
هم زلف : لقب شوهر خواهر‌ها به یکدیگر
یره : تو ، اشاره به شخص مفرد
