شهرستان سلسله
شهرستان سلسله در استان لرستان قرار دارد که مرکز آن شهر الشتر میباشد.مردم این دیار به زبان لکی تکلم میکنند. برخی خاورشناسان سرزمین کهن الشتر را همان «نیسا» دانستهاند که داریوش در کتیبه بیستون از آن یاد کردهاست، ولی پورداود در این نظریه تردید کردهاست، زیرا نیسای یاد شده متعلق به دوره ماد، و از مکانهای مهم پرورش اسب بودهاست[نیازمند منبع] (ص ۲۸۸–۲۹۰). آثاری چون سفالهای منقوش و اشیاء برنزی که در دشت الشتر کشف شدهاند، نشانه آبادانی این سرزمین در دورههای کهن است (استاین، ۲۹۱–۲۷۷؛ گدار، ۲۵، ۲۶؛ واندنبرگ، ۹۵). حمدالله مستوفی به وجود آتشکده اروخش (یا اردخش، اردحش، اروحش) که قبلاً در آنجا وجود داشته، اشاره کردهاست (ص ۱۰۷). اصطخری به موقعیت مکانی الشتر اشاره کرده، و آنجا را از شهرهای جبال دانسته که در ۱۰ فرسخی نهاوند و ۱۲ فرسخی شاپورخواست بودهاست (ص ۱۹۷). ابن حوقل الشتر را در میان راه ری به شاپورخواست نوشتهاست (۲/۳۵۸ . در حدود سده ۶ ه.ق الشتر از تختگاههای برسقیان بودهاست (ظهیرالدین، ۵۶؛ راوندی، ۲۲۹). در نیمه نخست همان سده در الشتر، گروهی از امیران با برسقِ الشتر ضد مسعود بن ملکشاه سلجوقی هم عهد شدند. سلطان پس از آگاهی به الشتر رفت و امیران از کرده خویش پشیمان شدند و سلطان نیز از گناه آنان درگذشت (همانجا)، اما طغرل پس از شکست از برادرش مسعود هنگام فرار به سوی خوزستان، وزیر خویش خواجه قوام الدین درگزینی را در الشتر به دار آویخت (ظهیرالدین، ۵۵). در دوره صفویه حکومت الشتر به امیران کرد (ولادمیر الکسیویچ ایوانف میگوید نام کرد در سدههای میانه (کم و بیش از سده پنجم میلادی تا شانزدهم میلادی) نامی بود که بر همه رمهگران و کوچگران ایرانی اطلاق میشد).[۳ سپرده شد (اسکندربیک، ۱۴۱). در اواخر سده ۱۳ش، دژ استواری که قلعه مظفری نام گرفت، در خاور الشتر، توسط مهدی خان امیرالعشایر و مهرعلی خان امیر منظم ساخته شد (فرهنگ جغرافیایی ایران، ۶/۲۱). مدتی مهرعلی خان در این قلعه حکمرانی کرد و موجبات ناامنی در شمال لرستان را فراهم آورد، ولی سرانجام توسط حاکم نظامی لرستان دستگیر و اعدام شد (استارک، ۲۱، ۲۲). میتوان گفت که این ناامنیها مانع آبادانی الشتر در سدههای اخیر بودهاست (ظل السلطان، ۶۰۸؛ استارک، ۲۲). این آبادی مدتی به نام قلعة مظفری و مرکز دهستان الشتر شناخته میشد (فرهنگ جغرافیایی ایران، همانجا؛ اسامی…، ۲۷۶، ۲۷۸؛ گزارش…، ۱۰). همچنین در آغاز سده حاضر به این نواحی «سلسله» نیز گفته میشدهاست و ییلاق برخی ایلات و طوایف لک مانند ترکاشوند، یوسفوند و حسنوند و کولیوند بوده که بیشتر آنها در ۱۳۱۲ش تختهقاپو شدند (کریمی، ۱۶۰؛ رزم آرا، ۹۶، ۹۷، ۱۰۷، ۱۱۲. در تاریخهای گذشتگان از جمله تاریخ گزیده نوشته حمدالله مستوفی از شانزده ولایت به عنوان لرستان یاد شدهاست. حمدالله مستوفی در سال ۷۴۰ هجری در بخش کردستان و شانزده ولایت آن را آوردهاست: خوزستان و آن شانزده ولایت است و حدودش به ولایات عرب و خوزستان و عراق عجم و آذربایجان و دیاربکر پیوستهاست. آلانی، الیشتر، بهار، خفتیان، دربند، تاج خاتون، دربند رنگی، دزبیل، دینور، سلطان آباد، چمچمال، شهر زور، کرمانشاه (قرمیسین) هرسین، وسطام.[۵]
آنچه باید بدانید
[ویرایش]این شهرستان از شرق به شهرستان بروجرد ، از جنوب به شهرستان خرمآباد و از شمال به شهرستان دلفان ارتباط دارد. برای وارد شدن به شهرستان سلسله می توان از سمت جنوب شهرستان از طریق اتوبان خرم آباد الشتر و همچنین از شمال غربی و از راه کرمانشاه نورآباد سپس به الشتر وارد شد همچنین از طریق جاده ملایر نهاوند به این شهرستان می توان ورود نمود