تفکیک جنسی

   

تفکیک جنسی به جداسازی فیزیکی و فضایی انسان‌ها بر پایه جنس در مکان‌های عمومی و خصوصی گفته می‌شود. آن تفکیک جنسی‌ای را که ممکن است در یک کشور مفید یا عادی بدانند در یک کشور دیگر ممکن است غیرقانونی شمرده شود.

آنچه باید بدانید

آمازون‌ها آمازون‌ها گروهی از جنگجویان زن بودند که در افسانه‌های یونان باستان به تصویر کشیده شده‌اند. آن‌ها در سوارکاری و تیراندازی ماهر بودند و مأموریت‌هایی از سرزمین سکا تا مصر به آن‌ها محول می‌شد. آن‌ها تماس خود با مردان نزدیک را به کمینه رساندند، فقط یک یار در سال با قبیله نزدیک‌شان که مختلط بود ارتباط برقرار می‌کردند تا زنده ماندشان برقرار بماند. وقتی نوزادان‌شان به دنیا می‌آمدند دخترها را نزد خود نگه می‌داشتند تا تبدیل به آمازون شوند. سامسون ترکیه در جایی واقع شده است که سکونتگاه آمازون‌ها به شمار می‌آمده است و در این شهر پارکی با نمادهای آمازون‌ها به صورت تندیس وجود دارد.

در بیشتر کشورها قوانینی در بین عموم مردم حاکم است که تعامل بین زن و مرد را مشخص می‌کند، اینکه چطور بتوانند یک شخص غریبه از جنس مخالف را لمس کنند یا به او نگاه کنند. این قوانین معمولا ناگفته ولی به خوبی دانسته شده ممکن است در یک مکان با مکان دیگر کاملا متفاوت باشد و از این رو به درستی درک نشود.

قواعدی که برای مردها و زن‌ها قرار داده شده است به صورت جزئی برای پسرها و دخترها نیز به کار می‌رود. محدودیت‌های سن بر حسب فرهنگ متفاوت هستند و با نوجوان‌ها مثل بالغ‌ها برخورد می‌کنند. خردسالان و نوزادان به ندرت شامل این محدودیت‌ها می‌شوند در حالیکه نوجوانان این محدودیت‌ها معمولا شامل حالشان می‌شود.

در بیشتر کشورها، زندان، دستشویی، حمام و سونای مردانه و زنانه وجود دارد. در تعداد کمی از کشورها تفکیک جنسی تقریبا در همه مکان‌ها اجباری است. در این کشورها مردان و زنان نباید به صورت مختلط باشند مگر در مکان‌هایی خاص، گروه‌های مردان (به ویژه پسران مجرد) نباید همراه با دختران ازدواج‌نکرده تنها باشند. در کشورهای با تفکیک جنسی کم نیز ممکن است در مکان‌هایی چون معابد و زیارتگاه‌ها، مدرسه‌ها، خوابگاه‌ها و باشگاه‌ها تفکیک جنسی وجود داشته باشد.

در برخی از کشورهای آمریکای لاتین و آسیا تاکسی های فقط زنانه برای مبارزه با نگرانی از آزار جنسی در سیستم حمل و نقل عمومی وجود دارد. با این حال در کشورهای اروپایی چنین چیزی تبعیض جنسی شمرده می‌شود و وجود ندارد.

در کشورهای غربی، با وجود تفکیک جنسی بسیار کم، تعدادی از جوامع و کلوب‌های تک‌جنسی مشاهده می‌شوند. بسیاری آن‌ها را بحث‌برانگیز می‌دانند چرا که باعث می‌شوند زنان دور از بحث و شبکه شدن قرار بگیرند. معمولا شمار مکان‌های زنانه بیشتر از مردانه است.

مسلمانان استدلال می‌کنند اسلام اجازه تماس فیزیکی بین یک فرد با جنس مخالف را نداده است به استثنای اعضای نزدیک خانواده. دست دادن بین زن و مرد در کشورهای با اکثریت مسلمان مثل افغانستان و عربستان سعودی انجام نمی‌گیرد و مردان اجازه ندارند به زنان نزدیک شده یا به آنان نگاه کنند.

اد حسین (Ed Husain) مسلمان زاده‌شده در انگلیس استدلال می‌کند تفکیک جنسی «به جای تحت‌نظر گرفتن تمایلات جنسی، سبب بروز نگرانی‌های جنسی به ناسالم‌ترین طریقه ممکن می‌شود» و سبب می‌شود افراد جوان «جنس مخالف را «شی جنسی ببینند.» اد حسین در مدت هفت سالی که در عربستان سعودی زبان انگلیسی تدریس می‌کرد در حالیکه زبان عربی نیز می‌دانست پی برد با وجود تفکیک جنسی و حجاب کامل، مردان سعودی بسیار بی‌شرم بوده و نسبت به سایر کشورهایی که دیده بود خوی تهاجمی بیشتری از خود نشان می‌دادند. اگرچه زن اد حسین با وجود اینکه عبایه مشکی بلند می‌پوشید و با روسری سیاه موهای خود را می‌پوشاند دو بار توسط جوانان سعودی با ماشین به او نزدیک شده بودند ... اد حسین می‌گوید در سوپر مارکت کافی بود پنج دقیقه از زنم فاصله بگیرم و مردان سعودی شروع می‌کردند به راه رفتن در کنار او یا سوت زدن برایش.

مسلمان‌ها

تابلوی نصب شده بر در ورودی مسجد آبی در ایروان

در بعضی جاهای جهان، مساجد تفکیک جنسی شده‌اند به گونه‌ای که بخش‌های مختلفی از هر مسجد را به مردان و زنان اختصاص داده‌اند اما در چین مردم هوئی یک گام فراتر رفته‌اند و مساجد جداگانه‌ای برای مردان و زنان دارند.

بر مبنای تفاسیر انجام شده از قوانین اسلامی که شریعت نامیده می‌شود برخورد فیزیکی بین افراد دارای جنس‌های مختلف ممنوع است به استثنای افراد درجه یک خانواده که محرم نامیده می‌شوند. در برخی از کشورهای با اکثریت مسلمان مانند عربستان، عراق، پاکستان، ایران و افغانستان رایج نیست. در این کشورها مردان اجازه ندارند به زنان نزدیک شده یا آن‌ها را لمس کنند. این تابو را می‌توانیم در میان مسلمانان مهاجر در کشورهای غربی نیز ببینیم.

یهودیان ارتودکس

به طور مشابه، یهودیان ارتودکس با جنس مخالف دست نمی‌دهند. اگر با یک یهودی ارتودکس از جنس مخالف برخورد کردید تنها در صورتی دست بدهید که دستش را به سویتان دراز کند.

در عبادتگاه‌های یهودیان با mechitza (به عبری מחיצה) بخش زنانه و مردانه را از هم جدا می‌کنند.

مسیحیان

اگرچه در جامعه عموم مسیحیان تفکیک جنسی کم است، اعضای خاصی در مذهب کاتولیک رومی مثل راهب‌ها و راهبه‌ها باید پرهیز کنند و گوشه‌نشین شوند.

بوداییان

همچون مسیحیان در جامعه عموم بودایی، تفکیک جنسی کم است. با این حال به جز در ژاپن، راهب‌ها و راهبه‌های بودایی باید پرهیز کنند. راهب‌های ترواده اجازه ندارند با زنان تماس فیزیکی داشته باشند حتی با اعضای خانواده خود. اگر زنی بخواهد به یک راهب غذا بدهد یک پارچه جلوی راهب قرار داده و غذا را روی آن می‌گذارد یا اینکه غذا را به یک مرد عادی می‌دهد تا به راهب بدهد.

امنیت زنان و دختران

برخی از ایجاد تفکیک جنسی‌ها به منظور تأمین امنیت انجام می‌شود. به عنوان مثال یک «پناهگاه مادران و همسران» از پذیرش مردان حتی در صورتی که قربانی خشونت خانگی باشند، سرباز می‌زند. استدلال‌شان برای این کار این است که حضور یک مرد چون ممکن است تهدید خشونت برای زنان داشته باشد نباید در بین زنان باشد.

عمده تلاش گروه‌های مقابله با آزار جنسی حفاظت از زنان بوده است اما در سال‌های اخیر توجه خود را به حفاظت از دگرباشان و زنان و مردان دگررباش افزایش داده‌اند. بیشتر ماشین‌ها، کوپه‌ها و تاکسی‌های فقط زنانه، برای امنیت زنان ایجاد شده‌اند.

کشورهای با تفکیک جنسی زیاد

عربستان سعودی کشوری است که دارای بیشترین سطح از تفکیک جنسی در جهان می‌باشد. برخی دیگر از کشورهایی که تفکیک جنسی زیادی در آن ها بین انسانها انجام می‌گیرد عبارتند از: عراق، ایران، هند، پاکستان و افغانستان. برخی از مکان‌هایی که در این کشورها تفکیک جنسی شده‌اند عبارتند از پارک‌ها، لباس‌فروشی‌ها، آرایشگاه‌ها، ساحل‌های دریا، کتابخانه‌ها، مدرسه‌ها و دانشگاه‌ها، رستوران‌ها، مراکز ورزشی، کلوب‌ها و استادیوم‌ها، بیمارستان‌ها، بانک‌ها، مراکز خرید بزرگ (عربستان)، کنسرت‌های موسیقی (ایران)، ... علاوه بر این وسایل حمل و نقل عمومی مانند تاکسی‌ها، اتوبوس‌ها، متروها و ... ممکن است تفکیک جنسی شده باشند.

عربستان سعودی

یک باشگاه ورزشی فقط مردانه در جده عربستان روی تابلو نوشته شده حضور بانوان ممنوع

عربستان سعودی دارای بیشترین تفکیک جنسی در زمین است. رویدادهای اجتماعی به صورت تفکیک شده برگزار می‌شوند و اختلاط بین مرد و زن نامرتبط (به اصطلاح نامحرم) در مهمانی‌ها و سایر دورهمی‌ها بسیار نادر است و محدود به خانواده‌های مدرن تحصیل‌کرده در غرب می‌شود.

نقض قوانین تفکیک جنسی در عربستان، خلوه نامیده می‌شود. پارک‌های بانوان پارک‌هایی هستند که برای زنان ایجاد شده‌اند، نخستین پارک ترامپولین زنانه در سال ۲۰۱۸ در شهر ریاض ایجاد شد.

بانک‌های زنانه بانک‌هایی هستند که تمام کارمندان آن زن هستند فقط نگهبان‌های درب ورودی مرد هستند تا از ورود مردان جلوگیری کنند.

در هر رستوران سه بخش جداگانه از نظر تفکیک جنسی به وجود آمده است: ۱: بخش خانواده برای زن به همراه افراد محرم (مثل برادر و شوهر) و فرزندانش ۲:بخش مرد مجرد برای پسرانی که هنوز ازدواج نکرده‌اند یا مردانی که بدون همسرشان وارد رستوران شده‌اند. ۳:بخش دختران مجرد

وزارت کار مردان را از کار در مغازه‌هایی که جوراب شلواری یا لباس زنانه یا عطر زنانه بفروشند منع کرده است. این سیاست از سال ۲۰۰۵ از سوی دولت با اعلام سیاستی برای به کارگیری زنان در مغازه‌های جوراب شلواری آغاز شد. از آنجایی که این مغازه‌ها به زنان خدمت ارائه می‌کردند به کارگیری زنان باعث می‌شد از اختلاط دو جنس در این مکان عمومی جلوگیری به عمل آید.

از زمان صحوه سال ۱۹۷۹ (الصحوة الإسلامية به معنی بیداری اسلامی) به این سو، پلیس مذهبی به نام مطوا وظیفه نظارت بر رفتارهای اجتماعی به ویژه برقراری تفکیک جنسی را به شدت عهده‌دار بوده است. با این حال از قدرت بی حد و حصر این نیرو پس از واقعه آتش‌سوزی در یک مدرسه دخترانه در مکه کاسته شد. در این حادثه که در آن ۱۵ دانش‌آموز دختر کشته شدند نیروهای پلیس مذهبی از ورود مردان امدادگر به درون ساختمان در حال سوختن به دلیل اینکه ممکن است به دختران دست بزنند جلوگیری کردند.

در سپتامبر ۲۰۱۷ زنان توانستند برای نخستین بار وارد استادیوم ملک فهد شوند و ۸۷امین سالگرد پادشاهی را در این کشور جشن بگیرند. آن‌ها در یک بخش جداگانه مربوط به خانواده‌ها نشستند.

بزرگترین فروشگاه‌های فقظ زنانه جهان در عربستان سعودی قرار دارند. در یک مرکز خرید مدرن که در سال ۲۰۰۱ در ریاض بنا شده است به نام مرکز خرید المملکه (Al Mamlaka) یک طبقه به طور کامل به زنان اختصاص دارد. در این طبقه قهوه‌خانه‌های بسیاری وجود دارند که فقط زنانه هستند.

نمایشگاه ماشین Le Mall Car در شهر جده، مخصوص زنان است و مردان اجازه ندارند وارد شوند. هتل Luthan در ریاض فقط زنانه است و مردان اجازه ورود ندارند.

عراق

یک کلاس درس دخترانه در عراق

زن‌ها معمولا بدون خویشاوند مرد یا دوست‌شان هیچ‌جا نمی‌روند. کسی نباید به زنان نزدیک شده، خیره شده یا لمس‌شان کند. در عراق به دلیل ایده‌های مذهبی در ارتباط با تفکیک جنسی، تحصیلات تک جنسی تا سطوح بالای دانشگاهی ادامه پیدا می‌کند. هتل‌ها و متل‌ها قوانین سختی برای تفکیک جنسی دارند.

در شهرهایی مثل موصل و بغداد، تعدادی از حمام‌های قدیمی دیده می‌شوند. حمام‌های قدیمی معمولا تفکیک جنسی شده‌اند. امروزه معروف‌ترین حمام قدیمی بر جا مانده، حمام مردانه رشید در بغداد است.

چنین حمام‌های تفکیک‌شده‌ای پس از دهه ۱۹۸۰ که ثروت نفت به شهروندان عراق رسید و در خانه‌هایشان لوله‌کشی آب انجام شد رو به افول نهادند. از آن زمان به بعد در خانه‌های مدرن، لوله‌کشی انجام شد و حتی در بعضی از خانه‌ها سونا ایجاد کردند.

ایران

تاکسی تلفنی بانوان در ایران مردان را سوار نمی کند

نشان ویژه بانوان در یکی از ایستگاه‌های متروی تهران

تفکیک جنسی در استخرها و ساحل‌ها پس از انقلاب ۱۳۵۷ در قانون تصریح شد. از آن زمان، مدارس ابتدایی و دبیرستان‌ها و بعضی از دانشگاه‌ها تفکیک جنسی شده‌اند. امروزه در نانوایی‌ها مردان و زنان برای خرید نان که قوت غالب آنان است در صف‌های جداگانه می‌ایستند. این تفکیک جنسی به منظور جلوگیری از تماس یا نگاه به نامحرم انجام می‌گیرد.

اتوبوس‌های درون‌شهری به دو بخش زنانه و مردانه تقسیم شده‌اند. پارک بانوان در شهرهای بزرگ و کوچک وجود دارد. سواحل دریا با طرح‌های شنای مردانه و زنانه تفکیک جنسی شده است. پس از انقلاب اسلامی، صندلی‌های سینما به مدت چند سال تفکیک جنسی شده بود ولی امروزه دیگر آن طور نیست.

با وجود اینکه خیلی از مردم (به ویژه جوانان) دوست دارند در کنسرت مختلط شرکت کنند مسئولان مخالف هستند. در سال ۲۰۱۴ یکی از کنسرت‌های خواننده محبوب محسن یگانه در شهر ارومیه به دلیل اختلاط جنسی لغو شد. بسیاری از کنسرت‌ها در شهرهای مختلف ایران به دلیل مختلط بودن لغو شده‌اند.

نخستین بیمارستان فقط زنانه به نام مهدیه در سال ۲۰۰۷ در جنوب تهران تأسیس شد. بیمارستان‌های فقط زنانه رایج نیستند اما بیشتر بیمارستان‌ها در ایران بخش‌های جداگانه برای بیماران مذکر و مؤنث دارند.

درهای خانه‌ها در قدیم دو کوبه داشتند که یکی برای زنان و دیگری برای مردان بود. صدای ایجاد شده از برخرد کوبه چکش مانند بم می‌باشد و آن توسط مردها استفاده می‌گردیده‌است و همچنین صدای ایجاد شده از کوبه حلقه مانند زیر بوده و توسط زنان استفاده می‌گردیده‌است. با این کار صاحب‌خانه متوجه جنسیت مراجعه‌کننده می‌گردیده و به اقتضای آن یکی از ساکنین به پاسخگویی برمی‌آمده‌است.

شما مجاز نیستید به همراه جنس مخالف که خویشاوند نزدیک شما (خواهر، برادر، پدر، مادر، ...) نیست وارد یک هتل شوید و اتاق کرایه کنید. در بعضی موارد بایستی سند ازدواج نشان دهید. برای توریست‌ها ممکن است این قوانین را در نظر نگیرند.

در سال ۱۴۰۱ مجلس ایران در حال تصویب یک لایحه با عنوان «لایحه صیانت، کرامت و تأمین امنیت بانوان در برابر خشونت» است که می‌گوید هیچ مردی حق ندارد تماس فیزیکی با یک زن در مکان‌های عمومی داشته باشد که این تماس فیزیکی شامل لمس کردن می‌شود و مجازات آن شلاق است.

پاکستان

تاکسی‌های زنانه صورتی (pink taxi) در شهر کراچی دیده می‌شوند. این تاکسی‌ها سپس در دیگر شهرهای بزرگ پاکستان مثل پیشاور، لاهور و اسلام‌آباد نیز شروع به کار کردند. رانندگان این تاکسی ها زنانی هستند که لباس فرم ‌شان یک کت سیاه و یک روسری صورتی است.

یک پارک بانوان به نام فاطمه جناح با دیوارهایی به طول ۷ فوت در سال ۲۰۱۲ در شهر لاهور افتتاح شد. ادعا شد چنین پارک‌هایی سبب محافظت از زنان در برابر آزار و اذیت جنسی می‌شود. پارک‌هایی این چنین که در کشورهای اسلامی رایج هستند، پارک بانوان نامیده می‌شوند.

در پاکستان مدرسه‌های دولتی تک‌جنسی هستند. بیشتر کالج‌ها نیز مؤسسه‌های تک‌جنسی هستند.

هند و نپال

عبارت ورود مردان ممنوع به زبان انگلیسی روی یک قطار در بنگالورو، هند

متروی فقط زنانه در هند

از زمان های گذشته در هند تفکیک جنسی وجود داشته است. زنانه (zenana) به قسمتی از خانه گفته می‌شد که مردان اجازه ورود به آن را نداشتند. یکی از بزرگترین زنانه های هند Akbar the Great است که مقر بیش از پنج هزار زن بود که به هر کدام اتاق اختصاصی داده شده بود و در شهر فاتح پور سیکری (اوتار پرادش) واقع شده است.

آتوکال پونگالا (Attukal Pongala) یک جشن مذهبی است که در معبد Attukal Bhagavathy در کرالا در جنوب هند برگزار می‌شود. در روز نهم میلیون‌ها زن در اطراف معبد گرداگرد هم می‌آیند. به مردان اجازه شرکت در این جشن را نمی‌دهند.

کاروا چاوته (Karwa Chauth) یک جشن است که در شمال و غرب هند توسط زنان هندو برگزار می‌شود. این جشن در زمان ماه کامل (Purnima) برگزار می‌گردد.

مطابق رسم چهاپادی زنان هندو در کلبه‌ای کوچک در غرب نپال دوره‌شان را به مدت پنج روز می‌گذرانند و مردان اجازه ورود ندارند. بر پایه یک سرشماری در سال ۲۰۱۷ یک منطقه ۴۹٬۰۰۰ نفری بیش از ۵۰ کلبه دارد.

در برخی از شهرهای هند برای مسافران مونث ریکشای صورتی وجود دارد. ریکشای صورتی نخستین بار توسط دولت هند در سال ۲۰۱۳ در شهر رانچی رواج یافت و پس از آن در دیگر شهرهای هند گسترش یافت.

حاج علی دراغ بازرگان مسلمان در ۱۴۳۱ میلادی یک معبدی را برای بازرگان مسلمان حاج علی شاه بخاری بنا کرد و پیش از زیارت مکه تمام دارایی خود را بخشید. زنان اجازه ندارند وارد زیارتگاه شده و به بقعه مرحوم نامحرم دست بزنند.

امروزه در فرودگاه‌های هند در بخش امنیتی زنان و مردان در صف‌های جداگانه می‌ایستند. همچنین مردان و زنان باید در صف های جداگانه بایستند.

اسرائیل

تفکیک جنسسی انسانی در روز اورشلیم

ساحل شنای تفکیک شده در عسقلان اسرائیل

تفکیک جنسی یک موضوع جنجال‌برانگیز در اسرائیل است و بر سر سبک زندگی در کشور اسرادیل بین اکثریت سکولار و اقلیت ارتودکس افراطی نزاع وجود دارد. امروزه در مکان‌های مقدس، مردان و زنان در بخش‌های تفکیک شده نیایش می‌کنند.

یهودی‌های لیبرال اصلا تفکیک جنسی انجام نمی‌دهند و در تل‌آویو وضعیت شبیه به بسیاری از کشورهای اروپایی است.

اتوبوس‌های مسیر هاردیم در گذشته به اجبار تفکیک جنسی شده بودند اما قوانین ضد تبعیض جلوی این کار را گرفت و دادگاه عالی اسرائیل این تفکیک را غیرقانونی اعلام کرد.

دیوار ندبه تفکیک جنسی شده است و مردان و زنان به صورت جدا شده به عبادت مشغول می‌شوند.

افغانستان

باغ زنانه در کابل که در گذشته به نام نجیب زاده افغان شهربانو نام داشت، در دوره بابور شاه بنا شد. تفکیک جنسی در افغانستان به زمان گذشته باز می‌گردد و امروزه همچنان ادامه دارد. در دوره جمهوری اسلامی افغانستان (۲۰۲۱-۲۰۰۴) شمار زیادی از مردان افغان تا رفتن به دانشگاه با جنس مخالف (به اصطلاح نامحرم) تماس نداشتند. در طول این دوره زمانی در مدرسه‌ها تفکیک جنسی اعمال می‌شد.

بلافاصله پس از به قدرت رسیدن طالبان در ۲۰۲۱ تمام دانشگاه‌ها در سراسر افغانستان تفکیک جنسی شدند. طالبان همه پارک‌ها و تفرجگاه‌ها را بر اساس جنسیت تفکیک کردند. وزارت امر بالمعروف، نهی عن المنکر و سمع شکایات اعلام کرد در کابل، مردها باید روزهای چهارشنبه، پنج‌شنبه و جمعه به پارک بروند و زن‌ها روزهای یکشنبه، دوشنبه و سه‌شنبه. این وزارتخانه افزود هیچ کس حق ندارد اعتراض کند و همچنین تأکید کرد مردها اجازه ندارند در روزهای زنان وارد پارک شوند. از زمان روی کار آمدن طالبان زنان در مکان‌های عمومی برقع یا نقاب می‌پوشند.

کشورهای با مقداری تفکیک جنسیتی

جای پارک فقط زنانه

در کشورهایی که تفکیک جنسی کم باشد داشتن یک عضو از جنس مخالف یا دعوت کردن او به یک رویداد یا گروه تک جنسی غیررایج نیست. برای مثال یک گروه کوهنوردی دخترانه می‌تواند با یک گروه کوهنوردی پسرانه در یکجا چادر بزنند و پسرها و دخترها در یک چادر با هم باشند. در چنین مواقعی آن‌ها باید ظرفیت داشته باشند و حریم خصوصی یکدیگر را رعایت کنند.

اگرچه هنوز مدارس تک‌جنسی در بعضی از کشورهای با مقدار کم تفکیک جنسی یافت می‌شود اما قانون مدارس مختلط است. در این کشورها برنامه درسی دختران و پسران یکسان است. ممکن است بعضی از درس‌ها مثل يیمناستیک و بهداشت جنسی در مدارس به صورت جداگانه برای پسران یا دختران آموزش داده شود اما حتی برای این درس‌ها نیز کلاس‌های مختلط رایج است.

در بعضی از ایالت‌های آلمان درصد معینی از جای پارک در پارکینگ‌ها که موقعیت مکانی خوب دارند (مثلا نزدیک به خروجی) باید به زنان اختصاص داده شود تا امنیت داشته باشند.

برزیل

واگن صورتی ریو

در سال ۲۰۰۶ شورای قانون‌گزاری ایالت ریوی برزیل قانونی تصویب کرد که دستور به ایجاد فضاهای تفکیک‌شده در وسایل حمل و نقل عمومی برای زنان می‌داد. این وسایل به «واگن صورتی» معروف شده‌اند.

چین

متروی زنانه گوآنگ‌ژو چین

مساجد زنانه در بعضی از استان‌های چین از جمله هنان، شانشی، شاآنشی و هبئی یافت می‌شوند. از آنجایی که اسلام اصولی برای تفکیک جنسی دارد بسیاری از مکان‌های عبادی به دو ساختمان تقسیم می‌شوند اما در تعداد کمی از کشورها از جمله چین دو ساختمان جداگانه برای مکان‌های عبادی ساخته شد. پس از پایان امپراتوری چینگ و مینگ، زنان خوییزو شروع به ساختن مسجد برای خود کردند. قدیمی‌ترین مسجد زنانه در چین مسجد Wangjia Hutong در شهر کایفنگ است که به سال ۱۸۲۰ بر می‌گردد. به دلیل این رسم قدیمی داشتن مساجد جداگانه برای زنان در چین امام زن هم وجود دارد.

اندونزی

اندونزی پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان در جهان است. در کلانشهر جاکارتا هر قطار در قسمت جلویی و عقبی خود واگن‌های زنانه دارد. همچنین قسمت جلویی اتوبوس‌های ترانس‌جاکارتا به زنان اختصاص داده شده است و مانع ورود مردان می‌شوند. به غیر از منطقه آچه اندونزی که به شدت تحت نظر قوانین شریعت است در دیگر مناطق اندونزی، رابطه بین دو جنس در مقایسه با سایر کشورهای اسلامی جنوب شرق آسیا و خاورمیانه راحت‌تر است.

مالزی

در کشور مالزی بنا بر قوانین شریعت زن و مرد نباید کنار هم باشند. به چنین وضعی خلوت گفته می‌شود و زن و مردی که مرتکب این جرم شده باشند به دادگاه شریعت برده شده و مجازات می‌شوند. در استان‌های ترانگانو و کلانتان این قوانین با شدت بیشتری اجرا می‌شوند. اگر یکی از دو نفر قبلاً ازدواج نکرده باشد می‌توانند طبق قوانین شریعت با هم ازدواج کنند. همچنین ممکن است به دادگاه برده شده و محاکمه و تنبیه شوند. به عنوان مثال در سال ۲۰۰۹ تعداد ۱۹۷ دانش‌آموز در استان ترانگانو به دلیل خلوت به مدت ۷ ماه مجازات شدند.

در مالزی قوانین شریعت مربوط به خلوت برای غیرمسلمان‌ها اجرا نمی‌شود. قوانین خلوت برای مسلمانان دیگر کشورها که در مالزی هتل اجاره کرده باشند نیز مشکل‌ساز نخواهد شد زیرا قوانین حریم شخصی هتل جلوی درز اطلاعات به بیرون از هتل و مسئولان مذهبی را می‌گیرد.

ژاپن

قطار منحصرا زنانه در ژاپن

یک تابلو مربوط به برنامه زمانی حرکت خودروهای فقط زنانه در ژاپن

بر اساس نظرسنجی‌ای که در سال ۲۰۱۷ انجام شد ۷۰ درصد زنان از کوپه‌های زنانه‌ای که در شهر توکیو ایجاد شده است راضی بودند. این سیاست انتقادهایی را نیز بر انگیخته است و در سال ۲۰۱۸ یک گروه از مردان در اعتراض به این رویه تبعیض‌آمیز به داخل واگن زنان ریختند.

در معماری ژاپنی اوکو (大奥) به معنی اندرونی بزرگ به بخشی از کاخ Edo مربوط می‌شود که مخصوص زنان بود و به دوران شوگون تعلق داشتند.

زنان حق ورود به جزیره Okinoshima را ندارند زیرا یک جزیره مقدس است که معبد Okitsu متعلق به سده ۱۷ در آنجا قرار دارد.

کوه Omine در شهر نارا (ژاپن) قرار دارد.

ترکیه

بسیاری از گردشگاه‌های ترکیه که در شهرهای محافظه‌کار قرار دارند دارای سواحل زنانه هستند که به آن‌ها kadınlar plajı گفته می‌شود. این سواحل زنانه در مکان‌هایی واقع شده‌اند که به مردان اجازه ورود داده نمی‌شود. این تفکیک جنسی سابقه تاریخی دارد و شاید بتوان مشهورترین سواحل تفکیک جنسی شده در گذشته را به کوش‌آداسی نسبت داد که امروزه دیگر سیاست تفکیک جنسی را کنار گذاشته است. سواحل Sarisu و Adenya Hotel نمونه‌هایی از سواحل تفکیک جنسی در سال ۲۰۲۲ هستند.

در حمام‌های توریسی ترکیه تفکیک جنسی انجام می‌دهند به این صورت که بخش‌های مختلف از ساختمان یا روزهای مختلفی را به مردان و زنان اختصاص می‌دهند.

در قطارها و اتوبوس‌های بین‌شهری (مسافت طولانی) به شما اجازه نمی‌دهند کنار یک فرد از جنس مخالف صندلی رزرو کنید. اگر قصد دارید در کنار پارتنرتان بنشینید باید در یک جلسه همزمان بلیت رزرو کنید.

کره جنوبی

اگرچه تفکیک جنسی در کره جنوبی شدید نیست اما شماری مدرسه و دانشگاه فقط زنانه در این کشور وجود دارند.

سنگاپور

اگرچه در جامعه سنگاپور، تفکیک جنسی به میزان کمی یافت می‌شود، هنوز دیدگاه‌هایی دارند که نسبت به دیدگاه‌های غربی محافظه‌کارانه‌تر است. مثلا بسیاری نمی‌پذیرند زن و مرد با هم در یک اتاق بخواند مگر اینکه خویشاوند نزدیک باشند یا با هم ازدواج کرده باشند. بسیاری از مدارس ابتدایی و دبیرستان‌ها تک جنسی است و فقط کالج‌ها، دانشگاه‌ها و موسسه‌های آموزش عالی مختلط هستند. بسیاری از امکانات تجاری در این کشور فقط به بانوان اختصاص دارد مثلا بعضی از کارت‌های اعتباری بانکی را فقط به زنان می‌دهند.

روسیه

اگرچه بیشتر مناطق روسیه فاقد تفکیک جنسی عمیق هستند اما جمهوری چچن یک استثنای بزرگ است. این جمهوری دارای جامعه‌ای شامل مسلمانان سنی است و قوانین شریعت در آنجا پیاده می‌شوند. به عنوان مثال مردان و زنان حق ندارند سر قرار بروند مگر اینکه یکی از اعضای خانواده به عنوان ندیمه همراه‌شان برود. دختران ازدواج‌نکرده در خیابان راه نمی‌روند مگر اینکه یک همراه مرد با آن‌ها برود. مرد و زن حق ندارند در خیابان دست هم را بگیرند و مردان نباید جلوتر از همسران‌شان راه بروند.

مصر

ایده تاکسی‌های صورتی فقط زنانه (Pink taxi) در مصر پس از آن پدیدار شد که برخی از زنان تقاضای تاکسی‌های فقط زنانه داشتند. طرفداران چنین ایده‌ای عقیده داشتند با این تاکسی‌ها زنان از مزاحمت جنسی رهایی می‌یابند. هم متروی قاهره و هم سیستم تراموای اسکندریه دست کم در بعضی از خطوط و بعضی از زمان‌ها واگن‌های فقط زنانه تعبیه کرده‌اند.

ساحل La Femme Beach یک ساحل فقط زنانه در شهر العالمین مصر است.

لبنان

در لبنان تاکسی‌های صورتی فقط زنان را سوار می‌کنند و از سوار کردن مردان خودداری می‌کنند (به عربی بنات تاکسی).

یونان

کوه آتوس (به یونانی: Όρος Άθως) یکی از مُقدس‌ترین اماکن مسیحیت در کلیسای ارتدکس شرقی است. سفر زنان به این کوه از بیش از هزار سال پیش ممنوع بوده‌است تا راهبان به مسائل جنسی آلوده نشوند. امروزه نیز ورود زنان حتی توریست‌ها به این مکان ممنوع است.

میانمار

به هیچ زنی اجازه ورود به معبد بودایی Thanboddhay Paya در شهر مونیوا (Monywa) داده نمی‌شود. در شهر ماندالی به زنان اجازه ورود به معبد Mahamuni Paya که مجسمه مقدس بودا در آن قرار دارد داده نمی‌شود، فقط به مردها اجازه ورود داده می‌شود تا برگ‌های طلایی را روی مجسمه بگذارند.

مکزیک

در سال ۲۰۰۸ اتوبوس‌های فقط زنانه در مکزیکو سیتی استفاده شدند. متروی مکزیکوستی نیز واگن‌های مخصوص بانوان دارد. این شهر، تاکسی‌های صورتی و اتوبوس‌های فقط زنانه داشت که از سال ۲۰۲۳ به این سو کنار گذاشته شدند.

کنیا

روستایی به نام اوموجا در کنیا وجود دارد که فقط زنانه است و مردان اجازه زندگی در آنجا را ندارند. این روستا که در شمال کنیا واقع شده است دارای کلبه‌هایی است با سقف کاه‌گل که به آن‌ها مانیاتا گفته می‌شود.

آمریکا

هنوز در سرتاسر آمریکا، دانشگاه‌ها و کالج‌های تک‌جنسی یافت می‌شوند. آن‌هایی که برای پسران هستند معمولا مذهبی هستند اما کالج‌های دخترانه ممکن است غیرمذهبی هم در میان‌شان باشد. حتی در دانشگاه‌های مختلف این کشور نیز ممکن است مکان‌هایی منحصرا به زنان اختصاص داده شده باشد.

برخی از ساختمان‌های تاریخی

برخی از ساختمان‌های تاریخی دارای تفکیک جنسی در سازه خود که جزو جاذبه‌های گردشگری به شمار می‌آیند عبارتند از:

• اتاق استراحت زنان در تنسی
• اندرونی خانه طباطبایی‌ها در کاشان
• اندرونی خانه قوام‌السلطنه در شیراز
• اندرونی خانه امیرنظام در تبریز
• پرستشگاه Sabarimala در کرالا
• برای علاقه‌مندان به گردشگری باستانی جاذبه های بسیاری در ژاپن وجود دارد.