اردبیل
اردبیل مرکز شهرستان اردبیل و استان اردبیل است که در منطقهٔ آذربایجان ایران قرار دارد. اَردَبیل (نام باستان: آرتا ویل) یکی از شهرهای ایران و مرکز استان اردبیل در شمال غربی این کشور است. این شهر در قبل و پس از اسلام مرکز آذربایجان بوده است. واژهٔ اردبیل یک واژه ایرانی است که ریشه در اوستایی دارد که از واژه «آرتا» (بهمعنی مقدس که در فارسی میانه تبدیل به «ارد» شدهاست و در کلماتی نظیر اردشیر، اردوان ، اردستان، اردکان آمدهاست) و «ویل» به معنی شهر تشکیل شدهاست.
واژهٔ اردبیل یک واژه ایرانی است که ریشه در اوستایی دارد. اردبیل از واژه «آرتا» (بهمعنی مقدس که در فارسی میانه تبدیل به «ارد» شدهاست و در کلماتی نظیر اردشیر، اردوان ، اردستان، اردکان آمدهاست) و «ویل» به معنی شهر تشکیل شدهاست. پهنای این شهرستان ۳۸۱۰ کیلومتر مربّع است و چهرهٔ عمومی شهرستان اردبیل متأثّر از ارتفاعات کوهستانهای ساوالان (سبلان)، باغرو (تالش) و بزغوش است که این عوامل طبیعی سبب محصور شدن آن شدهاند. اردبیل از مناطق با اهمیّت ایران به شمار میآید و دارای آثار و ابنیّه تاریخی و جاذبههای طبیعی بسیار زیادی است.
شهرت و اهمیّت اردبیل تنها از آن جهت نیست که چند تن از پادشاهان ایران آن شهر را قرارگاه خود ساختند، بلکه از آن لحاظ است که سر حلقه فرقه صفویه، شیخ صفیالدین اردبیلی، از این جا برخاست و در همینجا به خاک سپرده شد.
با ظهور شیخ صفیالدّین و خاندان صفوی، اردبیل اعتبار ویژهای یافت، به طوری که این شهر در زمان تیمور، دارالارشاد و در زمان پادشاهان صفوی با عنوان دارالامان از جایگاه خاصّ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برخوردار گردید. حکومت صفوی بسیاری از هرج و مرجها را که در ایران وجود داشت، برانداخت و یک حکومت دینی و مذهبی را پایهگذاری کرد که به گفته بسیاری از کارشناسان تاریخ، تشکیل دولت یکی از مهمترین وقایع تاریخ ایران به شمار میآید.
این شهر همچنین مرکز شهرستان اردبیل است. جمعیت اردبیل در سال ۱۳۹۰ خورشیدی بالغ بر ۴۸۲۶۲۳ نفر بوده که این رقم با احتساب جمعیت ساکن در حومهٔ شهر به بیش از ۵۸۰۰۰۰ نفر میرسد. اردبیل از شهرهای باستانی و تاریخی ایران است. این شهر در نزدیکی مرز جمهوری آذربایجان قرار گرفته و از سردترین شهرهای ایران محسوب میگردد که جاذبههای طبیعی زیادی دارد. این شهر در ۲۱۹ کیلومتری تبریز و ۵۷۸ کیلومتری تهران واقع شده است.
آنچه باید بدانید
[ویرایش]این شهر مرکز شهرستان اردبیل میباشد. جمعیت اردبیل در سال ۱۳۹۰ خورشیدی بالغ بر ۴۸۲۶۲۳ نفر بوده که این رقم با احتساب جمعیت ساکن در حومهٔ شهر به بیش از ۵۸۰۰۰۰ نفر میرسد. اردبیل از شهرهای باستانی و تاریخی ایران است.
یافتههای تازه درباره پیشینه اردبیل در منطقه مرادلو اردبیل نشان از کشف تاریخ ۴۰ هزار ساله در اردبیل را به اثبات میرساند. محوطه شامل بیش از یکصد تخته سنگ مزین به نقوش صخرهای بوده که با بررسی و مطالعه هر یک از آنها زوایای پنهانی از نحوه زندگی و استقرار بشر در این منطقه از کشور نمایان خواهد شد. منطقه اردبیل حداقل از هزاره ششم قبل از میلاد مسکونی بودهاست. در سال ۱۰۷ هجری قمری یعنی در زمان هشام بن عبدالملک خلیفه اموی، خزرها همه مردان بالغ شهر را کشتند و زنان و دختران اردبیلی را با خود بردند.
اردبیل، اولین شهر ایران از لحاظ لوله کشی آب شرب میباشد. تاریخ این لوله کشی احتمالاً به دوره صفوی معطوف میگردد. بطوریکه آثار آن درحفاریهای صورت پذیرفته شده موجود میباشد. مردم این شهر حتی روستاهایش هم فارسی متوجه میشوند اگرچه کمتر فارسی حرف میزنند. همه شبکههای تلویزیونیشان فارسی است فقط یک شبکه استانی دارند که غیرفارسی زبان است.
جغرافیا
[ویرایش]این شهر در نزدیکی مرز جمهوری آذربایجان قرار گرفته و از سردترین شهرهای ایران محسوب میگردد که جاذبههای طبیعی زیادی دارد. این شهر در ۲۱۹ کیلومتری تبریز و ۵۷۸ کیلومتری تهران واقع شدهاست.
شهر اردبیل در میان دشتی با همین نام در ارتفاع ۱۵۰۰متری از سطح دریا و در میان کوههای باغرو (تالش) و ساوالان (سبلان) در شمال غرب فلات ایران جای گرفته و دارای زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل است.
ارتفاعات اردبیل، کوهستانهای ساوالان (سبلان)، باغرو (تالش) و بزغوش هستند. آب و هوای اردبیل، سردسیری است. بیشتر خانهها آجری است و سنگ نما ندارد. چیزی شبیه به آثار باستانی است. اما به تدریج ساختمانهایی با سنگ نما در حال ظهور هستند. نگران نباشید در شهر اردبیل امکانات رفاهی فراهم است ولی در سایر شهرهای استان ممکن است امکاناتی مثل جای استراحت مناسب وجود نداشته باشد.
ورود
[ویرایش]با هواپیما
[ویرایش]- فرودگاه بینالمللی اردبیل در فاصله ۱۴ کیلومتری شمال شرق شهر اردبیل واقع شده است. زمان پرواز از تهران تا اردبیل حدوداً ۴۵ دقیقه میباشد. این پایانه با استفاده از تاکسیهای ویژه فرودگاه با شهر در ارتباط میباشد.
با قطار
[ویرایش]- اردبیل راهآهن ندارد. راهآهن اردبیل-میانه و اردبیل-جمهوری آذربایجان در دست احداث میباشد.
با ماشین
[ویرایش]- مسیر اتوبان تهران، زنجان، خروجی سرچم منتهی به بزرگراه خلخال اردبیل و میدان ایثار (جنوب خاوری)
- مسیر جاده تبریز - سراب منتهی به بزرگراه شهید دادمان و میدان بسیج (جنوب باختری)
- مسیر جاده مشکین شهر به اردبیل منتهی به میدان وحدت (شمال باختری)
- مسیر جاده رشت- آستارا منتهی به بزرگراه مقدس اردبیلی و میدان جهاد (شمال خاوری)
با اتوبوس
[ویرایش]- پایانه مسافربری اردبیل در قسمت شمالی این شهر، در خیابان مقدس اردبیلی واقع شده است. این پایانه با استفاده از تاکسیهای ویژه ترمینال با شهر در ارتباط میباشد.
گشتن در اردبیل
[ویرایش]با اتوبوس
[ویرایش]- در اکثر نقاط شهر ایستگاههای اتوبوس واقع شده است. اکثر خطوط به مرکز شهر (بازار، میدان سرچشمه و میدان شریعتی1) ختم میشوند.
با تاکسی
[ویرایش]- شهر اردبیل دارای ۳٬۴۳۶ دستگاه تاکسی است. تاکسیها به رنگ زرد هستند و به صورت عمومی و دربستی آماده ارائه خدمات میباشند. تاکسیهای دربستی سبز رنگ با شماره تلفن ۱۳۳ در هر نقطه از شهر قابل دسترسی هستند.
با ماشین
[ویرایش]- برخی از خیابانهای اصلی شهر و اطراف بقعه شیخ صفی به صورت یک طرفه هستند. پارکینگهای متعددی در اطراف بقعه، بازار بصورت شبانهروزی وجود دارد. بستن کمربند ایمنی در تمام نقاط شهر الزامی است. ورود اتومبیل شخصی به مجتمع تفریحی دریاجه شورابیل ممنوع بوده و می توان از قطار های تفریحی موجود در این مجتمع برای جابه جایی استفاده نمود
گشت رایگان شهری
[ویرایش]- در ایام نوروز و فصل تابستان، شهرداری اردبیل در همکاری با انجمن صنفی گردشگران استان، امکانات گشت رایگان شهری را فراهم نموده است. محل ثبت نام :دفتر انجمن، کنار درب ورودی بقعه شیخ صفی
جاذبههای گردشگری
[ویرایش]زیارتگاهها و اماکن مذهبی
[ویرایش]- کلیسای مریم مقدس، خیابان سی متری - محله ارمنستان. **الان به زورخانه ذوالفقار تغییر کاربری داده است
- امام زاده صالح بن موسی الکاظم (ع)، میدان عالی قاپو. ** سر مبارک ایشان در مکان فعلی امامزاده صالح (ع) تجریش تهران واقع شده، و بدن مطهر ایشان در این مکان به خاک سپرده شده است.
- امامزاده سید صدرالدین (میدان وحدت - ابتدای جاده اردبیل مشکین شهر).
- امامزاده حلیمه خاتون، خیابان سیمتری - پشت بیمارستان آرتا.
- امامزاده سیدعبدالعزیز، کمربندی سوم - محله نیار. از فرزندان امام موسی کاظم علیه السلام
- امامزاده سید محمد لرد،خلخال،روستای گردشگری لرد
- امامزاده حکیمه خاتون، روستای آقاباقر.
موزهها
[ویرایش]- موزه تاریخ طبیعی اردبیل (خیابان دانشگاه - جنب ورودی سابق دریاچه شورابیل). بیش از ۱۲۰ گونه از حیوانات پوست آرایی شده (تاکسیدرمی) این استان در این موزه نگهداری میشود
- موزه مردمشناسی اردبیل، میدان عالی قاپو - محل حمام آقانقی. ** نمایش پوشش محلی مردم استان و آثار و دست نوشتههای مربوط به هویت تاریخی و فرهنگی منطقه
- موزه صنایع دستی اردبیل (میدان عالی قاپو - کوچه شهیدگاه -محل فعلی حمام شیخ). نمایش آثار هنری صنایع دستی در سطح استان
- موزه مفاخردینی اردبیل (تازه میدان - خانه تاریخی میرفتاحی). نقاشی و مجسمههای علما و مفاخر شهر
- موزه تخصصی باستانشناسی (محل بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی).
- موزه سنگ و کتابخانه تخصصی بقعه شیخ صفی.
- موزه چینیها یا چینی خانه (درمحل بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی).
مناطق تاریخی
[ویرایش]- بازار سرپوشیده: باقی مانده از دوران صفوی (شاه تهماسب اول)
- آرامگاه شیخ صفیالدین اردبیلی: میدان عالی قاپو
- بازار اردبیل: خیابان سیمتری
- آرامگاه سید امینالدین جبراییل: روستای کلخوران
- پل هفت چشمه: میدان یحیوی، واقع شده بر روی رود بالیقلوچای (مربوط به دوران صفوی)
- پل ابراهیمآباد: محله اوچدوکان، واقع شده بر روی رود بالیقلوچای (مربوط به دوران صفوی)
- عمارت آقازاده: عالی قاپو - به سمت چهارراه قیام (مربوط به دوران قاجار - تغیر کاربری به رستوران سنتی تاج شهر)
- خانه رضازاده:: چهارراه پیرعبدالملک - محله اوچدوکان (مربوط به اواخر دوره قاجار)
- خانه خلیلزاده (مروج): خیابان سی متری، نرسیده به محله ارمنستان
- خانه حاج یوسف صادقی :محله پیرعبدالملک، کوچه فانتاز (دوران قاجار)
- خانه خادم باشی :محله اوچدکان، کوچه سرتیپ آباد
- خانه سید هاشم ابراهیمی :میدان سرچشمه (دوران زند)
- مدرسه نصریه
- خانه شریعت: محله اوچدوکان (دوران قاجار)
- خانه مناف زاده: میدان سرچشمه، کوچه رحمانی (پهلوی اول)
- خانه میر فتاحی: میدان امام حسین، انتهای کوچه حسینی (قاجار)
- خانه نوری زینال (خوئی) :میدان سرچشمه، کوچه معصوم شاه (قاجار)
- خانه وکیلالرعایا: محله طوی (طاوار)
- گرمابه پیر: محله سرچشمه
- گرمابه سرچشمه
- گرمابه اوچ دکان
- گرمابه پیرزرگر: محله پیر عبدالملک
- گرمابه قرادگنک (لطفی)
- گرمابه حاج شیخ (رچوع شود به موزه صنایع دستی)
- گرمابه آقانقی (رجوع شود به موزه مردم شناسی)
- گرمابه یعقوبیه
- گرمابه سید آباد
- جمعهمسجد اردبیل: چهار راه پیرعبدالملک - خیابان جمعه مسجد (مربوط به دوران سلجوقیان)
- پیکره سنگی بابا داوود: روستای عنبران (۴۰ کیلومتری اردبیل به سمت نمین)
جاذبههای طبیعی
[ویرایش]- دریاچه شورابیل، خیابان دانشگاه. اولین دریاچه درون شهر کشور با طول تقریبی ۸ کیلومتر - ورود ماشین ممنوع است - شامل شهر بازی، کتابخانه - رستوران - کافه سنتی - کارتینگ - باغ پرندگان - قایق سواری و قطار تفریحی زیپ لاین ...
- روستای گردشگری لرد (لرد) (با گذر از شهرخلخال و ورود به بخش شاهرود و با گذر از شهر کلور،دهستان شال،روستاهای دیز قشلاق و کرین به روستای گردشگری لرد برسید.
مسیر دیگر:با گذر از خوجین،طولش،بفراجرد و روستای میانرودان به روستای گردشگری لرد برسید.بخشی از این مسیر خاکی است که این میتواند برای سرنشینان خودروهای سواری خوشایند نباشد.). که یکی از مقاصد و جاذبه های گردشگری استان اردبیل و شهرستان خلخال بشمار می رود، به واسطه باغهای متنوع و جاذبههایی نظیر غار سنگی کوخول عنبر، بقعه امامزاده محمد، دشت گلهای شقایق، منطقه حفاظتشده آق داغ،منطقه سرسبز طالشه درق و چشمههای طبیعی و معجزهآسا که از مهم ترین آنها میتوان به چشمه آبشار سیبیه خانی اشاره کرد، شهرت دارد
- دریاچه نئور (۴۸ کیلومتری جاده اردبیل خلخال). پس از طی حدود ۳۵ کیلومتر از شهر اردبیل به سمت خلخال به ده بودالالو میرسید. سپس میبایست جادهای به طول ۱۳ کیلومتر را به سمت بالای کوه طی کرده و پس از گذر از کنار روستای عباس آباد (در فاصله ۸ کیلومتری جاده و ۵ کیلومتری دریاچه) به دریاچه رسید. جاده کوهستانی برای رسیدن به این دریاچه آسفالت بوده، ولی جاده دور دریاچه خاکی میباشد.
- جنگل فندقلو، ۳۰ کیلومتری جاده اردبیل به سمت نمین. جنگلهای فندق و آلو جنگلی، پیست آسکی روی چمن، دشت گلهای بابونه (اردیبهشت و خرداد) زیبایی خاصی به این منطقه بخشیده است. همچینن منطقهای برای شب مانی در آلاچیق و اتاقهایی با امکانات رفاهی تعبیه شده است.
- تفرجگاه بولاغلار، ۳۰ کیلومتری اردبیل به سمت شهرستان نیر. وجود چشمههای طبیعی و امکانات رفاهی
- آبگرم و آبشار سردابه.
- آبشار گورگور آلوارس (جاده الوارس). ابشار در منطقه الوارس اب آن بسیار گوارا و در فصول گرم نیز سرد میباشد
- پیست آسکی آلوارس، سرعین به طرف روستای آلوارس.
- آب گرمهای سرعین.
- شهر ایردموسی (دارای چشمه آبسرد معدنی و راه آسفالت به سرعین)
- دربند هیر، شهر هیر (۱ کیلومتری شهرهیر). دره زیبای موسوم به دربند هیر در یک کیلومتری این شهر واقع شده است که از آن میتوان به عنوان بهشت گردشگری هیر نام برد. به گزارش تابناک، دربند هیر منطقهای زیبا و دلنشین و مملو از جاذبههای طبیعی است که هر سال عده زیادی گردشگر در ایام مختلف سال به این منطقه سفر میکنند. این منطقه با داشتن درختان میوه، چشمههای فراوان محیطی دلپذیر برای علاقمندان به گردشگری است. منطقه دربند هیر حدود ۲۳۴ هکتار وسعت دارد و تنها ۲۴ کیلومتر با مرکز استان فاصله دارد.
باید انجام داد
[ویرایش]- بازدید از چشمههای آب گرم سرعین
- بازدید از آبشار سیبه خانی روستای لردخلخال
- رفتن به شهر ایردموسی
- رفتن به پیست آسکی آلوارس
- خوردن حلوای سیاه
- گشت زدن در محوطه دریاچه شورابیل
- بازدید از بقعه شیخ صفی و موزههای اصلی اطراف آن
- خوردن صبحانه با عسل طبیعی سبلان و سرشیر
- اردبیل. خوردن کباب
آموزش
[ویرایش]
پول
[ویرایش]قیمت کالاها و اجناس معمولاً بر حسب تومان نوشته میشود؛ مگر در کنار مبلغ نامی از کلمه «ریال» درج شود.
خرید کردن
[ویرایش]خوراکیها
[ویرایش]در اردبیل قنادیها زیادند و شیرینیپزی در این شهر از قدیم رواج داشته است. از سوغاتیهای اردبیل میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
- نان فطیر
- حلوای سیاه اردبیل با نام آذری قره حلوا
- شکات رسته
- آش دوغ
- گلیم اردبیل
- ساری حلوا
- گلدیگ اشی (آش نسترن وحشی)
صنایع دستی
[ویرایش]بهترین و راحتترین محل برای خرید صنایع دستی شهرستان بازار سرپوشیده و میدان اطراف بقعه شیخ صفی میباشد.
- آبگینه
- بافته و نساجی سنتی
- رودوزیهای سنتی
- سفال وسرامیک سنتی
- صنایع دستی تلفیقی
- صنایع دستی چرمی
- صنایع دستی چوبی وحصیری
- صنایه دستی سنگی
- نمد مالی
- گلیم عنبران
خوردن
[ویرایش]این شهر به دلیل آب و هوای مناسب جهت دام پروری، از کبابیهای خوبی برخوردار است. از دیگر غذاهای سنتی میتوان به پیچاق قیمه، چیغیرتما، باستیرما پلو، آش دوغ، حلوای سیاه اشاره کرد. با کمی پرس و جو در محدوده مورد نظر در مرکز شهر رستورانها و غذاخوریهای فراوانی با قیمت مناسب مبتوان یافت.
رستوران
[ویرایش]رستورانها و غذا خوریهای سنتی با سرو غذاهای محلی در مسیر ورودی شهر از سمت تبریز قرار گرفتهاند. همچنین در مسیر اردبیل تا گردنه حیران نیز غذاهای سنتی اردبیل در رستورانها یافت میشود.
غذاهای محلی
[ویرایش]اردبیل دارای غذاهای لذیذ و دلچسبی است که فقط در این شهر می توانید آنها را بیابید. غذاهایی چون آش میوه ، آش دوغ ، پیچاخ قیمه (خورشت بادام) ، تره اسفناج ، شیرپلو (سوتی پلو) ، کشمش پلو ، آش یارما (آش بلغور) ، باسترماپلو که هر کدام طرفداران بسیاری نیز دارد.
نوشیدن
[ویرایش]خرید، فروش و مصرف نوشیدنیهای الکلی در اردبیل بطور قانونی ممنوع میباشد و با آن برخورد میشود اما امکان تهیه انواع نوشیدنیهای غیر الکلی در کافیشاپهای بسیاری که در سطح شهر وجود دارند، فراهم است.
خواب
[ویرایش]قیمت پایین
[ویرایش]- مجتمع اقامتی کوثر، اردبیل-خیابان دانشگاه ساحل جنوبی دریاچه شورابیل. با نمایی زیبا از دریاچه شورابیل
- هتل مهدی، اردبیل، خیابان بعثت، نرسیده به پمپ بنزین. فاصله تا آرامگاه شیخ صفیالدین اردبیلی ۲٫۳ کیلومتر (۲۸ دقیقه پیاده) - فاصله تا دریاچه شورابیل ۵٫۸ کیلومتر (۱۱ دقیقه با خودرو)
- هتل آپارتمان نادری، اردبیل، میدان قیام به سمت مبارزان.
- هتل شیخ صفی، میدان شریعتی - هتل شیخ صفی.
- مهمانپذیر ایده آل، نبش چهارراه پیر عبدالملک.
قیمت بالا
[ویرایش]- هتل سبلان، اردبیل- خیابان شیخ صفی، ☎ ۰۴۵۳۳۲۵۳۳۳۹. هتلی چهار ستاره در قلب شهر اردبیل است و دسترسی خوبی به امکانات و تسهیلات شهری دارد. این هتل در نزدیکی اماکن تاریخی چون بقعه شیخ صفی و گنبد الله الله قرار گرفته است.
- هتل دریا، اردبیل میدان بسیج - جنب بیمارستان قائم، ☎ ۰۴۵۳۳۷۱۶۰۳۳-۵. هتلی چهار ستاره، با امکانات رفاهی کامل
ارتباطات
[ویرایش]تلفن همراه
[ویرایش]اپراتورهای تلفن همراه فعال در این شهر شامل همراه اول، ایرانسل، تالیا و رایتل میباشند که که از نظر پوشش آنتن در سطح خوبی قرار دارد.
تلفن
[ویرایش]پیششماره تلفن اردبیل ۰۴۵ است.
اینترنت
[ویرایش]استفاده از اینترنت از طریق دایال آپ و ای دی اس ال و 3G و 4G (سیم کارت) دراین شهر بر روی کلیه خطوط تلفن ثابت و به واسطه شرکتهای ارائه کننده خدمات اینترنت قابل دسترسی است. در برخی از مکانهای عمومی و برخی فروشگاهها، رستورانها میتوان از اینترنت بی سیم رایگان استفاده نمود. اکثر هتلها و محلهای اقامتی این شهر به اینترنت بی سیم مجهز هستند و در صورت اقامت در این مکانها میتوان از اینترنت رایگان مربوط به آن استفاده نمود. همچنین کافی نتهای بسیاری در سطح شهر وجود دارد که خدمات مربوط به اینترنت را فراهم میکنند.
سطح امنیت شهر
[ویرایش]هر شهری بنا بر عرف و اعتقادات و باورهای مردمی دارای نکات برجسته و نقاط ضعفی میباشد. شهر اردبیل مردم خونگرم و مهربانی دارد که برای تعصبات زبانی و قومی خود ارزش زیادی قائل هستند و این به نوبه خود بد نیست. با رعایت اصول اولیه مردم داری و احترام خاطرات به یادماندنی از این شهر و مردم آن برایتان یه یادگار خواهد ماند.